اثر نوع و مقادير متفاوت كود نيتروژن بر عملكرد و اجزاي عملكرد كلزا (.Brassica napus L) رقم هايولا 50 و نخود (.Cicer arietinum L) محلي سفيد و نسبت برابري زمين در كشت مخلوط

The Effect of Different Types and Amounts of Nitrogen Fertilizer on Canola (Brassica napus L. Hayola50) and Chickpea (Cicer arietinum L. Local white) Yield and Yield Components and Land Equality Ratio in Intercropping at Fasa Region

در سال‌هاي اخير توجه محققين بيش از پيش به حفظ ثبات و باروري نظام‌هاي توليد كشاورزي معطـوف شـده و يكي از راهكارهاي افزايش ثبات، ايجاد تنوع از طريـق بـه كـارگيري نظام‌هاي چندكشتي است. به منظور بررسي عملكرد كلزا و نخود در نسبت‌هاي مختلف كشت آزمايشي در سال زراعي 1398-1397 به­ صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي منطقه دستجه فسا انجام شد. فاكتورهاي مورد بررسي شامل نسبت كاشت نخود و كلزا در 5 سطح: 0-100، 25-75، 50-50، 75-25 و 100-0 به ­ترتيب نخود- كلزا و نوع و مقدار كودهاي نيتروژنه در 6 سطح شامل 140، 120 و 100 كيلوگرم در هكتار نيتروژن خالص از منبع اوره، 140، 120 و 100 كيلوگرم در هكتار نيتروژن خالص از منبع سولفات آمونيوم بودند. نتايج نشان داد كه نسبت‌هاي مختلف كاشت اثر معني‌داري بر عملكرد كلزا و نخود داشتند. افزايش نسبت نخود در كشت مخلوط با كلزا و همچنين كلزا در كشت مخلوط با نخود باعث كاهش معني‌دار عملكرد در مقايسه با كشت خالص آنها شد. بيشترين عملكرد كلزا و نخود به­ترتيب با 2240/1 كيلوگرم در هكتار و 2155/75 كيلوگرم در هكتار در كشت خالص كلزا و نخود و كمترين عملكرد كلزا و نخود به­ ترتيب با ميانگين 1548/06 و 1187/3 كيلوگرم در هكتار به ­ترتيب در نسبت كاشت 25-75 و 75-25 (كلزا-نخود) به­ دست آمد. در مقايسه‌ي سولفات آمونيوم و اوره جهت افزايش عملكرد كلزا نتايج نشان داد كه سولفات آمونيوم بيشتر از اوره عملكرد كلزا را افزايش داده است. نسبت برابري زمين در تمامي نسبت‌هاي كاشت مخلوط تحت سطوح مختلف كود نيتروژن نسبت به تك كشتي افزايش داشت (LER>1).

In recent years, researchers have increasingly focused on maintaining the stability and fertility of agricultural production systems. One of the ways to increase stability is to create diversity through the use of multi-culture systems. In order to investigate the yield of Canola and Chickpeas in different cultivation ratios with different types and amounts of nitrogen fertilizer in Fasa region, an experiment was performed on 2018-2019 as factorial in complete randomized block design with three replications in the research farm of Dastjeh, Fasa region. Factors included the ratio of planting peas and canola in 5 levels: 0-100, 25-75, 50-50, 75-25 and 100-0, respectively, pea-canola and type and the amount of nitrogen fertilizers at 6 levels including urea 140 kg.ha-1 urea 120 kg ha-1, urea 100 kg ha-1, ammonium sulfate 140 kg.ha-1, ammonium sulfate 120 kg.ha-1, sulfate Ammonium 100 kg.ha1. The results showed that different planting ratios had a significant effect on canola and pea yield. Increasing the ratio of chickpeas in mixed with canola and rapeseed in mixed with chickpea cultivation significantly reduced their yield compared to their net cultivation. The highest yield of canola and chickpeas with 2240.1 kg.ha-1 and 2155.75 kg.ha-1 in net cultivation of canola and chickpeas and the lowest yield of rapeseed and chickpeas with the average of 1548.06 and 1187.3 kg.ha-1, respectively, were obtained in Planting ratios of 25-75 and 75-25 (canola-chickpeas). Comparing ammonium sulfate and urea to increase canola yield, the results showed that ammonium sulfate increased canola yield more than urea. The ratio of land equivalent ratio (LER) in all mixed planting ratios under different levels of nitrogen fertilizer increased compared to a single cropping (LER> 1).