پديدارشناسي تجارب زيسته‌ي زنان سالمند تنها از رهاشدگي و طرد

Phenomenology of the lived Experiences of Lonely aged Women from Abandonment and Rejection

مقدمه: تغييرات ساختار جمعيتي و خانوادگي كشور، سبب افزايش آمار سالمندان و ظهور قشر جديدي از زنان سالمند تنها شده است. درك و شناخت وضعيت اين گروه از زنان نه از دريچه ناظر بيروني، بلكه از دريچه خود آنان اهميت بسياري در موفقيت برنامه‌هاي سالمندي و سياست‌گذاري اجتماعي براي اين قشر دارد. اينكه اين گروه سالهاي پاياني عمر خود را با چه تجربه‌اي پشت سر مي‌گذارند و چه فهم و تفسيري از روابط خود با ديگران دارند، سؤال اصلي اين پژوهش است. روش: در اين پژوهش از رويكرد پديدارشناسي اسميت، فلاورز و لاركين براي فهم تجربه زيسته زنان سالمند تنها استفاده شده است. ميدان مطالعه، شهر بوكان در استان آذربايجان غربي بود و جامعه مورد مطالعه، كليه زنان تنهاي 60 سال به بالاي ساكن اين شهر بودند. تعداد 10 نفر با روش نمونه‌گيري هدفمند انتخاب شده و با استفاده از مصاحبه عميق نيمه ساختاريافته موردمطالعه قرار گرفتند. مصاحبه‌ها با استفاده از تحليل تماتيك و با بهره‌گيري از نرم‌افزار تحليل داده‌هاي كيفي (MAXQDA12) تحليل شد. يافته‌ها: از مجموع مصاحبه‌ها، 12 مفهوم اوليه استخراج و به شيوه انتزاعي در 5 مقوله دسته‌بندي شدند كه شامل «احساس رهاشدگي»، «احساس طردشدگي»، «احساس تنهابودگي»، «نگراني از ذليلي و سرباري» و «نگراني از مردن در تنهايي» بود. بحث: اين تحقيق نشان داد هرچند كه زندگي تنهايي و مستقل زنان سالمند، با هنجارهاي بومي ناسازگار است، ولي تغييرات ساختاري و ارزشي خانواده منجر به حاشيه‌اي شدن و گسترش اين قشر از زنان شده است كه در ضمن مسائل و مشكلات آن، واجد مزاياي حمايتي محله‌اي است.

Introduction: Changes in the demographic and family structure of the country have led to an increase in the number of elderly and the emergence of a new group of elderly women alone. Understanding the situation of this group of women is not very important from the perspective of an outside observer, but from their own perspective in the success of aging programs and social policy for this group. The main question of this study is how this group spends the last years of their lives and what understanding and interpretation they have of their relationships with others. Method: In this study, the phenomenological approach of Smith, Flowers and Larkin has been used to understand the lived experience of elderly women alone. Study field is the city of Boukan in the province of West Azerbaijan, and the study population is all alone women aged 60 and over. A total of 10 people were selected by purposive sampling method and studied using semi-structured in-depth interviews. Findings: From the total of interviews, 12 basic concepts were extracted and abstractly categorized into 5 categories, including "feeling of abandonment", "feeling of rejection", "feeling of loneliness", " concerns about decrepitude and overload" and " concerns of dying alone" it was. Discussion: This study shows that although the lonely and independent life of older women is incompatible with local norms, but structural and value changes in the family have led to the marginalization and expansion of this group of women who, in addition to its issues and problems, have neighborhood supportive benefits.