وضعيت سرمايه اجتماعي ايرانيان در سال 1393

The Status of Social Capital of the Iranian people in 2014

مقدمه: سرمايۀ اجتماعي سازه يا مفهومي پيچيده و چند بعدي است و به پديده‌اي دلالت دارد كه منبع اصليِ زايش آن، حوزۀ تعاملات اجتماعي است. سرمايۀ اجتماعي را مي‌توان به‌عنوان منبعي در نظر گرفت كه در نتيجۀ روابط اجتماعي در گذشته ايجاد شده و در زمان حال، كنش جمعي را تسهيل مي‌كند. روش: پژوهش حاضر به دنبال توصيفِ وضعيتِ سرمايۀ اجتماعي با تكيه بر چهار مؤلفۀ اصلي تشكيل‌دهندۀ آن يعني اعتماد اجتماعي، شبكۀ روابط اجتماعي، مشاركت اجتماعي و هنجارهاي اجتماعي در كشور ايران در سال 1393 است. اين پژوهش از نوع مطالعات كمي - توصيفي است كه از طريق پيمايش و با ابزار پرسشنامه و در قالب يك مطالعۀ مقطعي در آذر و دي‌ماه سال 1393 صورت پذيرفته است. جامعۀ آماري پژوهش شامل افراد 15 سال و بالاتر ساكن در مناطق شهري و روستايي كشور ايران است. در اين پژوهش، با روش نمونه‌گيري تصادفيِ سيستماتيك و خوشه‌اي، تعداد 37 هزار و 200 نفر به‌عنوان حجم نمونه از سراسر ايران انتخاب شدند. يافته‌ها: يافته‌ها نشان دادند كه مردم ايران به افراد و گروههاي نزديك‌تر، اعتماد بيشتري دارند، در فعاليتهاي جمعي آنها بيشتر مشاركت مي‌كنند و در صورت لزوم، حمايت اجتماعي بيشتري از ايشان بعمل مي‌آورند. بحث: از اين مطالعه مي‌توان چنين نتيجه گرفت كه وضعيت سرمايۀ اجتماعي درون‌گروهي و برون‌گروهي در ايران متفاوت است و مردم داراي سرمايۀ اجتماعي درون‌گروهي بيشتري هستند. با توجه به اين امر، تقويت سرمايۀ اجتماعي به‌ويژه در بُعد روابط انجمني، مشاركت اجتماعي، تقويت نهادهاي مدني و ايجاد انگيزه در كنشگران و فعالان مدني كه مي‌تواند به افزايش سرمايۀ اجتماعي برون‌گروهي در جامعه منجر شود، توصيه مي‌شود.

Introduction: Social capital is a complex and multi-dimensional construct and concept, and it implies to a phenomenon that the main source of its creation is the sphere of social interaction. Social capital can be considered as the sources that has been created as a result of social relationships in the past, and at the present time, it facilitates collective action. In this study, we seek to describe the status of social capital, based on the four main constituent components: social trust, social relations network, social participation and social norms in Iran, in 2014-2015 (1393). Method: This research is a quantitative-descriptive study that was conducted through survey and questionnaire tools in a cross-sectional study in December 2014 and January 2015 (Azar and Dey 1393). The population of the study includes people aged 15 years and older living in urban and rural areas of Iran. In this research, by systematic random sampling and cluster sampling, 37,200 people were selected as sample from all over Iran. Findings: The findings showed that the people of Iran have more trusting to the individuals and groups closest to themselves; are more participation in the collective activities of these groups; and if needed, they provide more social support to these people. Discussion: We can conclude from this study that the status of bonding social capital (within a group) and bridging social capital (between groups) in Iran is different and people have more bonding social capital than bridging social capital. According to this result, strengthening social capital, especially in the dimension of association relations, social participation, strengthening civic institutions and motivating civic activists, which can increase the bridging social capital in society, is recommended.