سنجش عوامل موثر بر تاب‌آوري اقليمي در شهر زابل

Assessing the Factors Affecting Climate Resilience in Zabol City

شهر زابل در شمال استان سيستان و بلوچستان از كانون­ هاي پرخطر از نظر تغييرات اقليمي در ايران است. اين مسئله، ضرورت پژوهش راجع به تاب­آوري اقليمي را در اين شهر مهم و دوچندان نموده است. پژوهش از نوع مطالعات كاربردي بوده و به روش توصيفي-تحليلي انجام گرفته است. بنابراين، مبتني بر مطالعات اسنادي و بررسي­ هاي ميداني است. پرسشنامه، متناسب با موضوع و بر مبناي طيف پنج­ گزينه ­اي ليكرت، براي شهروندان شهر زابل با تعداد 314 نفر تنظيم و توزيع شد. از روش ­هاي آماري مثل تي ­تك ­نمونه ­اي و مدل سازي معادلات ساختاريAmos استفاده شده است. براساس نتايج به دست آمده مشخص شد كه وضعيت شاخص ­هاي اقتصادي، كالبدي، اجتماعي و نهادي در وضعيتي پايين ­تر از سطح نرمال يا نامطلوب و شاخص محيطي در وضعيت نسبتاً نامطلوب قرار دارد. شاخص­ كالبدي (10/18-)، اقتصادي (8/53-)، اجتماعي (6/54-) و نهادي (11/17-) و مقدار شاخص محيطي برابر 1/56- به دست آمد. همچنين، بر اساس نتايج عامل محيطي داراي بيشترين تأثير بر تاب آوري اقليمي در شهر زابل با ضريب بتا 0/46 در سطح معناداري 0/007 بود. پس از آن، عامل نهادي (P = 0.049, β = 0.37) و عامل اجتماعي با ضريب بتا 0/34 و سطح معناداري 0/005 داراي تاثير مستقيم و معنادار بر تاب­آوري اقليمي در شهر زابل بودند. هم­چنين عامل ­هاي كالبدي (P = 0.205, β = 0.20) و اقتصادي (P = 0.461, β = 0.09) فاقد اثر معنادار بودند.

The city of Zabol in the north of Sistan and Baluchestan province is one of the most dangerous centers in terms of climate change in Iran. This issue has doubled the need for research on climate resilience in this city. The research is an applied study and has been done by descriptive-analytical method. Therefore, it is based on documentary studies and field studies. The questionnaire was prepared and distributed to the citizens of Zabol city with 314 people according to the subject and based on the Likert five-choice spectrum. Statistical methods such as T-sample and structural equation modeling (Amos) are used in SPSS software. Based on the results, it was found that the status of economic, physical, social and institutional indicators is in a situation below the normal or unfavorable level and the environmental index is in a relatively unfavorable situation. Physical index (-10.18), economic index (8-53), social index (6-54) and institutional index (-11.17) and the value of environmental index were equal to -1.56. Also, based on the results, the environmental factor had the greatest impact on climate resilience in Zabol city with a beta coefficient of 0.46 at a significant level of 0.007. After that, the institutional factor (P = 0.049, β = 0.37) and the social factor with a beta coefficient of 0.34 and a significance level of 0.005 had a direct and significant effect on climatic resilience in Zabol. Also, physical (P = 0.205, β = 0.20) and economic (P = 0.461, β = 0.09) factors had no significant effect