عنوان مقاله :
حقوق كار از منظر حق بر شهر: آيا ملاحظات «حقوق كار» مي‌تواند مصداقي از «حق بر شهر» باشد؟
عنوان به زبان ديگر :
Right to the City and Labour Laws: Could the Considerations of "Labour Rights" also Be an Example of the "Right to the City"?
پديد آورندگان :
ابدي، سعيدرضا دانشگاه شهيد بهشتي تهران - دانشكده حقوق , رشيدي، جمال دانشگاه علامه طباطبايي تهران
كليدواژه :
حق بر شهر , حقوق كار , قرارداد شهروندي , جامعه شهري , منشور حق بر شهر
چكيده فارسي :
مقاله كنوني در پي فتح بابي در خصوص جنبه‌ي كمتر شناخته‌شده‌ي مفهوم «حق بر شهر» از منظر «حقوق كار» است. بيشترين ارجاعات به اين مفهوم توسط برنامه‌ريزان شهري صورت گرفته و كمتر مورد توجه حقوق‌دان‌ها قرار گرفته است. اما اكنون مي‌توان به تفسيري از اين مفهوم دست يافت كه غير از استراتژي سياسي شهري براي «فراتر رفتن از شهرهاي كنوني» و يا «پروژه‌اي براي شكل دادن به آينده‌اي متفاوت براي جامعه‌ي شهري»، ملاحظات حقوقي-قانوني را ارائه مي‌كند كه در عالم واقع هم، منشا تاثير جنبش‌هاي شهري در سراسر دنيا بوده و حاصل آن‌ها نيز، تدوين اسنادي است كه بعضاً جنبه‌ي الزام‌آوريِ قانوني به خود گرفته‌اند و ضمن ارائه‌ي مفهوم «حق بر شهر» به عنوان مطالبه‌اي همه‌گير، مصاديق مختلف از جمله مضامين حقوق كار را نيز ذيل اين مفهوم، عرضه داشته‌اند. با اين اوصاف در سطح بين‌الملل و تحت تاثير جنبش‌هاي مختلف «حق بر شهر»، منشورهاي قانوني و حقوقي متنوعي ملاك عمل دولت‌ها قرار گرفته كه در مقاله‌ي كنوني سعي است مروري تحليلي-پژوهشي بر نحوه‌ي تاثيرگذاري اين مفهوم بر نحوه شكل‌گيري منشورهاي قانوني صورت بگيرد. روش مورد استفاده، اسنادي با تمركز بر تحليل مضمون است. بر اساس يافته‌هاي تحقيق، 3 عامل اساسي در شكل‌گيري منشورهاي قانوني و حقوقي در حوزه «حقوق كار» برگرفته از «حق بر شهر» تاثيرگذار بوده‌اند كه عبارتند از: 1. جلب توجه پژوهشگران حقوق به مفهوم حق بر شهر و ارائه تفاسير حقوقي از اين مفهوم 2. جريان‌سازي نهادهاي مشروع بين‌المللي در باب توجه به جنبه‌هاي حقوق كار برخاسته از مفهوم مذكور 3. اقتباس حق بر شهر به عنوان دستور كار جنبش‌هاي مدني در صورت‌بندي مطالبات در باب «حقوق كار» جنبش‌هاي اجتماعي مختلف با الهام از مفهوم «حق بر شهر»، مطالبات خود را به عنوان مصاديق مفهوم مذكور به دست‌اندركاران قانون‌گذاري و دولت ارائه كرده‌اند و قدرت چانه‌زني اين جنبش‌هاست كه تعيين‌كننده مصاديق مفهوم «حق بر شهر» است. بر اساس مرور تجارب بين‌المللي متعدد در خصوص تدوين منشورها و سندهاي حقوقي-قراردادي مختلف نيز هويداست كه برخي از مصاديق بعضاً كليدي حوزه «حقوق كار» (حق بر كار و اشتغال، عدم تبعيض در دسترسي به كار، حق سازماندهي و تشكل، به رسميت شناختن اقتصاد غيررسمي، آموزش نيروي كار، بهبود شرايط كار و...) به عنوان مطالبه شهروندان در اسناد مذكور لحاظ شده و جنبه قانوني و الزام‌آور به خود گرفته است.
چكيده لاتين :
The article seeks to open a "portal" about the less well-known aspect of the "right to the city" from the perspective of "Labour laws". Most references to this concept have been made by urban planners and less attention has been paid to lawyers. But one can now come to an interpretation of the concept that, in addition to the urban political strategy of "going beyond current cities" or "a project to shape a different future for urban society", offers legal considerations that in the real world it is also the source of the influence of urban movements around the world and their result is the compilation of documents that have sometimes taken on the aspect of legal binding and while presenting the concept of "right to the city" as a universal demand, various examples including labor rights have been offered. However, at the international level and under the influence of various "rights to the city" movements, various legal charters have been the criteria for governments to act. The method used is documentation focusing on content analysis. According to the research findings, three main factors in the formation of legal charters in the field of "labor law" derived from the "right to the city" are:
1. To draw the attention of legal scholars to the concept of the right to the city and to provide legal interpretations of this concept
2. Mainstreaming legitimate international institutions with regard to aspects of labor law arising from this concept
3. Adoption of the right to the city as the agenda of civil movements in formulating claims on "labor rights"
Inspired by the concept of "right to the city", various social movements have presented their demands to the legislators and the government as examples of this concept, and it is the bargaining power of these movements that determines the examples of the concept of "right to the city". Based on the review of various international experiences regarding the drafting of various charters and legal-contractual documents, it is also evident that some key examples in the field of "labor law" (right to work and employment, non-discrimination in access to work, right to organization and syndicate membership, Recognition of informal economy, labor training, improvement of working conditions, etc.) have been included in the mentioned documents as citizens' demands and have taken on a legal and binding aspect.
عنوان نشريه :
تحقيقات نوين ميان رشته اي حقوق
