تبيين ابعاد و مولفه هاي تاب آوري در مديريت بحران آب (مورد مطالعه: شهر تهران)

The Explanation of Dimensions and Components of Resiliency in Water Crisis Management (Case of Study: Tehran City)

باتوجه به ماهيت چندوجهي و پيچيدگي مفهوم تاب آوري، در اكثر مطالعات به ويژه مديريت بحران حوزه آب، بدليل عدم تمركز بر معيارهاي صحيح تاب آوري، نتايج قابل قبولي در يافته ها مشاهده نمي گردد. لذا اين تحقيق با هدف تمركز بر جامعيت مباني در تعيين ابعاد و مولفه ها و در تلاش براي يافتن الگوي غني در مديريت بحران آب در جوامع شهري مي باشد. در تحقيق پيش رو كه به شيوه اكتشافي و توصيفي انجام شده، ضمن مرور منابع مختلف، تعداد 106 پيشينه منتخب هم در حوزه عمومي تاب آوري و هم در حوزه اختصاصي تاب آوري آب، با بهره گيري از شبكه مضامين، طبقه بندي شده و پس از تعيين ابعاد، مولفه ها، ميزان ارتباط اجزا با مسئله اصلي به شيوه مدلسازي معادلات ساختاري آزمون شده و بر اساس خروجي مدل، نمودار استخوان ماهي براي اجزا ترسيم گرديد. مطابق يافته ها، تعداد 5 بعد و 30 مولفه به عنوان اجزاي جوامع تاب آور در مديريت بحرانهاي حوزه آب تعيين و پس از اعمال نظر خبرگان تا سطح شاخص بندي، تعداد 65 شاخص در شهر تهران در راستاي هدف تحقيق معرفي شد و پس از بررسي ميزان تبيين كنندگي هر بعد با مسئله اصلي و نيز مولفه ها با بعد مربوطه، الگوي مربوطه ترسيم گرديد. تبيين ابعاد، مولفه ها و شاخص ها براساس نتايج اين تحقيق، بدليل غني بودن و جامعيت در حوزه مباني، الگوي مناسبي براي سنجش تاب آوري در مديريت بحران آب در كلان شهرهايي همچون تهران مي باشد.

According to the multifaceted nature and complexity of the concept of resilience, in most studies, especially water crisis management, due to the lack of focus on the correct resilience criteria, acceptable results are not observed in the findings. Therefore, this study aims to focus on the comprehensiveness of the basics in determining the dimensions and components and trying to find a rich model in water crisis management in urban communities. In the present research, which has been done in an exploratory and descriptive manner, while reviewing various sources, 106 selected records are classified both in the general field of resilience and in the specific field of water resilience, using the thematic network, and after Determining the dimensions and components, the degree of connection of the components with the main problem was tested by Structural Equation Modeling (SEM) and based on the model output, the fish bone diagram for the components was drawn. According to the findings, 5 dimensions and 30 components were determined as components of resilient communities in water crisis management and after applying the opinion of experts to the indexing level, 65 indicators were introduced in Tehran in line with the research goal and after examining the explanatory level of each dimension with the main problem and also the components with the corresponding dimension, the related pattern was drawn. Explaining the dimensions, components and indicators based on the results of this research, due to its richness and comprehensiveness in the field of foundations, is a appropriate model for measuring resilience in water crisis management in metropolitan cities such as Tehran.