تحليل الگوي مكاني-فضايي عناصرآب و هوايي در بروز تصادفات جاده‌اي در استان بوشهر

Analysis of Spatial Pattern of Climatic Elements in the Occurrence of Road Accidents in Bushehr Province

زمينه و هدف: شرايط نامساعد جوّي يكي از عوامل مهمي است كه بر ايمني جاده ها تأثير مي­ گذارد. ميزان تصادفات جاده ­اي در طول حوادث اقليمي مانند بارش برف و باران باعث افزايش صدمات و خسارت هاي مالي نيز شده است لذا محقين در اين مقاله به دنبال تحليل الگوي مكاني- فضايي عناصرآب و هوايي در بروز تصادفات جاده­ اي در استان بوشهر مي­ باشند. روش تحقيق:اين تحقيق با رويكرد تحليل مكاني- فضايي و با روش تحليل- توصيفي انجام شده است. جامعه آماري تحقيق شامل تمام عناصر و تصادفات جاده ­اي حادث شده در استان بوشهر در دوره زماني 5 ساله (1398-1394) و به روش اسنادي استفاده شده است . به­ منظور تجزيه و تحليل آماري داده­ هاي تصادفات و هواشناسي از نرم ­افزار SPSS و تحليل فضايي داده ­ها از نرم افزار ArcGIS استفاده گرديده است. براي پهنه ­بندي نقشه­ ها از روش IDW و در روش ­هاي آمار استنباطي از آزمون ­هاي R، F و كاي اسكوئر و رگرسيون خطي چندگانه براي مقايسه فراواني­ ها استفاده شده است. يافته ها: بيشترين فراواني تصادفات مربوط به حوزه پليس­ راه بوشهر- برازجان و از نوع جرحي است. كمترين فراواني تصادفات مربوط به حوزه پليس راه خورموج و از نوع فوتي مي­ باشد. با توجه به مقدار F كه 05/50 بوده و سطح معناداري كه 000/0 است مي­ توان با اطمينان 95 درصد بيان كرد اين مدل، قابليت تعميم پذيري دارد .در روش رگرسيون خطي چندگانه، يك رابطه خطي بين متغير وابسته با چند متغير مستقل برقرار شد. نتيجه گيري: در مورد عنصر بارش باران، ميزان سطح معناداري، نشان دهنده وجود ارتباط معنادار ميان بارش باران و تصادفات جاده ­اي مي­ باشد. بين ديد افقي با تصادفات جاده ­اي يك رابطه معنا­دار وجود دارد. در مورد عنصر رطوبت و تصادفات جاده ­اي نتايج نشان از ارتباط معنادار ميان اين دو متغير را مي­ رساند. عنصر سرعت باد از سطح معناداري براي دو متغير سرعت باد و تصادفات جاده­اي نشان­ دهنده وجود ارتباط مؤثر ميان اين دو متغير است.

Background and Objective: Unfavorable weather conditions are one of the important factors that affect road safety. The number of road accidents in climatic conditions such as snow and rain has also increased financial losses. Therefore, in this article, researchers analyze the spatial pattern of climatic elements in the occurrence of road accidents in Bushehr province. Method: This research has been done with a spatial analysis approach and analyticaldescriptive method. The statistical population of the study includes all elements and road accidents that occurred in Bushehr province in a period of 5 years (2015-2016) and has been used documentary research. SPSS software was used for statistical analysis of accident and meteorological data and ArcGIS software was used for spatial analysis of data. IDW method was used for zoning the maps and R, F and Chisquare tests and multiple linear regressions has been used to compare frequencies. Findings: The highest frequency of accidents was of injury type and in Bushehr- Borazjan police station area and it is also Injury accident type. The lowest frequency of accidents is related to Khormoj police station and it is fatal accident type. Considering the value of F which is 50.05 and the significance level which is 0.000, it can be stated with 95% confidence this model has generalizability. In the multiple linear regression method, a linear relationship was established between the dependent variable and several independent variables. Results: The results of studies showed that at a 95% confidence level, there is a positive and significant relationship between climatic elements (precipitation, visibility, humidity and wind speed) and the accident variable.