تأثير زندان در پيشگيري از تكرار جرم و نقش آن در اصلاح و بازپروري مجرمين با تاكيد بر مجرمان خطرناك در سياست جنايي تقنيني ايران

The effect of prison in preventing the recurrence of crime and its role in correcting and rehabilitating offenders Emphasizing on dangerous criminals in Iran's legislative criminal policy

زمينه و هدف: سياست جنايي تقنيني ايران در قبال زندان و نقش آن در اصلاح و بازپروري مجرمين خطرناك موضوع مقاله پيش رو مي باشد. در نظام حقوقي ايران به تاثير از اسناد فراملي حقوق بشري موضوع اصلاح و بازپروري مجرمين و از جمله مجرمين خطرناك از پيش از انقلاب تا به امروز دستخوش تحولاتي شده كه منجر به انساني شدن و تعالي حقوق مجرمين شده است. نظام سنتي اصلاح و بازپروري تنها از طريق اعمال مجازات پيشگيري و درمان را توصيه مي نمود ولي در يافته هاي نوين جرم شناسي بحث بازگشت مجدد مجرمين به جامعه مطرح شده است. روش: در اين پژوهش نگارنده به شيوه توصيفي تحليلي به تشريح موضوع اشاره داشته است. يافته ها و نتايج: اگرچه تحت تاثير سياست هاي تقنيني و قضايي و اجرايي سخت گيرانه كه در دهه نود ميلادي در غرب به پارادايم رايج نظام عدالت كيفري تبديل شد، سخت گيري و عدم بازگشت به جامعه را علت وجودي و نقطه ثقل نظام سياست جنايي قرار داده بود، اما با شكست اين انديشه تحت تاثير ديدگاه هاي نوين حقوق بشري در راستاي اصلاح و بازپروري مجرمين قوانين داخلي كشورها نيز دچار تحولي شگرف شد. تحت تاثير قوانين فراملي ديگر در نسل دوم حقوق بشر كرامت انساني و احترام به حقوق زندانيان در راس هرم نظام عدالت كيفري قرار گرفت و باعث انساني شدن ديدگاه و عمل در راستاي حمايت از حقوق زندانيان گرديد.

Background and Aim: Iran's legislative criminal policy towards prisons and its role in the correction and rehabilitation of dangerous criminals is the subject of this article. In the Iranian legal system, under the influence of transnational human rights documents, the issue of reform and rehabilitation of criminals, including dangerous criminals, has undergone changes from before the revolution until today, which have led to the humanization and excellence of criminals' rights. The traditional system of correction and rehabilitation recommended prevention and treatment only through the imposition of punishment, but new criminological findings have raised the issue of the return of criminals to society. Method: In this research, the author has described the subject in a descriptive-analytical manner. Findings and Results: Although under the influence of strict legislative, judicial and executive policies that became a common paradigm of the criminal justice system in the West in the nineties, strictness and non-return to society are the reason for the existence and focus of the criminal policy system. But with the defeat of this idea, under the influence of new perspectives on human rights in order to reform and rehabilitate offenders, the domestic laws of countries also underwent a dramatic change. Influenced by other transnational laws in the second generation of human rights, human dignity and respect for the rights of prisoners at the top of the pyramid of the criminal justice system and humanized the view and action to protect the rights of prisoners.