درآمدي بر روش نگارش مواد عمومي قانون مجازات با رويكردي انتقادي به كتاب كليات و مواد عمومي چهار كتاب قانون مجازات اسلامي سال 1392

A Critical Approach to Writing the General Book and General Sections of the of Islamic penal Code

يكي از فنون بسيار مهم قانونگذاري و قانوننويسي، نگارش مواد عمومي در قوانين جزايي است. مفهوم مواد عمومي اين است كه مفاد اين مواد، قلمرو عام دارد و قابل تسرّي نسبت به عموم موارد مشابه ميباشد؛ زيرا مواد عمومي قاعدهساز هستند و ميخواهند در مورد مواد اختصاصي اعمال شوند. در نظام حقوقي ايران، قانون مجازات اسلامي براي نخستين بار چهارگونه مواد عمومي پيش‌بيني نموده كه نشاندهنده توجه قانونگذار ايراني به بحث مواد عمومي است. فلسفه و ضرورت پيش‌بيني مواد عمومي در قانون كيفري از مباني مستحكمي برخوردار است كه انعكاس اصول كلي حقوق كيفري، اجتماع مشتركات و قدر متيقن موازين و تضمين سياست كيفري سنجيده از جمله اين مباني است. اين پژوهش با رويكردي انتقادي و با روش توصيفي−تحليلي به نگارش كتاب كليات و مواد عمومي چهار كتاب قانون مجازات اسلامي مصوب سال 1392 نگريسته و جلوه‌هايي ناهمسو با مبنا و اقتضاي كليات و مواد عمومي را شناسايي كرده كه اين موارد برخلاف روش نگارش مواد عمومي قانون مجازات است و بايد اصلاح شود. اين موارد ناهمسو عبارتاند از: تعدد مواد عمومي، استثنا پذيرفتن اصول كلي حقوق كيفري با فرض تعدد بخش مواد عمومي، نقض اصل قضايي بودن مجازات‌ها، عدم مطابقت مواد فصل با عنوان آن، خلط برخي مواد با قانون شكلي.

One of the most important techniques for legislation is to write general Sections in criminal law. The concept of general materials is that the provisions of these Sections have a general scope and can be extended to the general public; Because general Sections are the norm and they want to be applied to specific Sections. In the Iranian legal system, the Islamic Penal Code provides for the first time four types of general articles, indicating the attention of the Iranian legislature to the discussion of general articles. Philosophy and the necessity of predicting general articles in criminal law have strong foundations, which include the reflection of the general principles of criminal law, the community of commonalities, and the certainty of certain criteria and the guarantee of measured criminal policy. With a critical approach and a descriptive-analytical approach, this study looks at the writing of the book Generalities and General Sections of the four books of the Islamic Penal Code adopted in 2013 and examines and analyzes the inconsistencies with the basis and requirements of generalities and general materials and provides appropriate solutions. It deals with this. Keywords