شناسايي عوامل مؤثر بر مهاجرت نخبگان با تأكيد بر محيط كالبدي كشورهاي مقصد (موردمطالعه: دانشجويان تحصيلات تكميلي دانشگاه كاشان)

Identifying the factors affecting the migration of elites with emphasis on the physical environment of the destination countries(Case study: Graduate students of Kashan University)

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسايي عوامل مؤثر بر مهاجرت دانشجويان تحصيلات تكميلي دانشگاه كاشان به كشورهاي مقصد مهاجرت و سنجش اثرگذاري محيط كالبدي كشورهاي مقصد در مقايسه با ساير عوامل در مهاجرت نخبگان مي‌باشد. روش پژوهش: اين مطالعه با روش توصيفي ـ تحليلي و از نوع كاربردي بوده كه حجم نمونه با استفاده از نرم‌افزار Sample Power با سطح اطمينان 95 درصد و خطاي احتمالي 5 درصد 150 نفر دانشجويان تحصيلات تكميلي كارشناسي ارشد و دكتري دانشگاه كاشان محاسبه شد. براي تجزيه‌وتحليل توصيفي و استنباطي داده‌ها از آزمون آماري T-Test در نرم‌افزار SPSS و جهت تبيين و مدل‌سازي اثرات نيز از مدل‌سازي معادلات ساختاري در نرم‌افزار AMOS استفاده گرديد. ابزار گردآوري داده‌ها پرسشنامه استاندارد و محقق ساخته است كه ضريب پايايي با استفاده از آلفا كرونباخ تأييد گرديد. يافته‌ها: تحليل يافته‌هاي منتج از مدل‌سازي معادلات ساختاري بيانگر اين است كه از بين شاخص‌هاي موردسنجش، شاخص نظم اجتماعي و قانون‌گرايي بيشترين بار عاملي با وزن رگرسيوني (0/98) و پس از آن عوامل اجتماعي و فرهنگي با وزن رگرسيوني (0/96) و شاخص‌هاي سياسي و اقتصادي به صورت مشترك با وزن رگرسيوني (0/88) رتبه‌بندي شدند و شاخص‌هاي علمي-آموزشي-پژوهشي، محيط كالبدي و قصد مهاجرت نيز با بارهاي عاملي(0/78)، (0/60)، (0/54) در مرتبه‌هاي بعدي قرار گرفته‌اند و قصد مهاجرت نخبگان در رابطه با محيط كالبدي كشور مقصد با وزن عاملي 0/39 را نشان داد. نتيجه‌گيري: پس از تحليل جزئي‌تر شاخص‌هاي مذكور رفاه و تأمين اجتماعي بهتر، رضايت شغلي، وجود آزادي در ابراز عقيده، اعتبارات و تسهيلات بالاي پژوهشي و نبودن قوانين دست و پاگير براي نخبگان، رعايت قوانين و مقررات و زيرساخت‌هاي ارتباطي كشور مقصد بيشترين عامل‌هاي تمايل مهاجرت نخبگان تشخيص داده شد و بررسي نتايج دلايل مهاجرت نخبگان بر اساس ديدگاه سيستمي و نظريه‌هاي جاذبه ـ دافعه و محروميت نسبي تبيين گرديد.

Objective: The aim of this study was to identify the factors affecting the migration of graduate students of Kashan University to the destination countries and to assess the impact of the physical environment of the destination countries in comparison with other factors in the migration of elites. Methods: This study is a descriptive-analytical method and the sample size was calculated using Sample Power software with 95% confidence level and 5% possible error of 150 graduate and doctoral students of Kashan University. T-test was used for descriptive and inferential analysis of data in SPSS software and structural equation modeling in AMOS software was used to explain and model the effects. Results: that among the measured indicators, social order index and legalism, the factor with the most regression weight (0.98) and then social and cultural factors with regression weight (0.96) and indicators Political and economic were ranked jointly with regression weight (0.88) and scientific-educational-research indicators, physical environment and migration intention with factor loads (0.78), (0.60), (0.54) the intention of elite migration in relation to the physical environment of the destination country with a factor weight of 0.39. Conclusion: After a more detailed analysis of the mentioned indicators of better welfare and social security, job satisfaction, high research credits and facilities and no cumbersome rules for the elite, compliance with the laws and regulations and communication infrastructure of the destination country are the most factors of elite migration tendency.