معرفي و كاربرد مقياس دوارزشي موكن در اندازه‌گيري هاي آموزشي و روانشناختي

Introduction and application of Dichotomous Moken Scale Analysis (MSA) in educational and psychological measurements

هدف: اين مقاله ضمن معرفي مقياس موكن(MSA) ، كاربرد آن در زمينه ارزيابي آموزشي را با ارائه شواهد برازش مدل‌هاي موكن در مطالعه سنجش ميزان آگاهي از تكنيك صحيح اندازه‌گيري فشارخون دانشجويان دندانپزشكي كرمان (سال تحصيلي 95-96) بر اساس دستورالعمل انجمن قلب آمريكا نشان مي‌دهد. روش پژوهش: تحليل مقياس موكن، رويكردي غيرپارامتري از نظريه سوال-پاسخ است كه مي‌تواند در ارزيابي و اندازه‌گيري‌هاي آموزشي و روان‌شناختي با فرضياتي سهل‌گيرانه‌تر از مدل‌هاي پارامتري نظريه سوال- پاسخ استفاده شود. يافته‌ها: در نتايج تحليل ثانويه داده‌ها بر روي آزموني 14 سوالي كه به شيوۀ سرشماري از 138 نفر دانشجوي سال پنجم و ششم دندانپزشكي دانشگاه كرمان به‌عمل‌آمده بود (با استفاده از نرم‌افزار R)، ضرايب مقياس‌پذيري تك‌تك سوال‌ها و ضرايب مقياس‌پذيري جفت سوال‌ها، مثبت با خطاي معيار كم به دست آمد. ضريب مقياس‌پذيري كل 0/490 (در حد متوسط) بود كه حذف سوال 5، شاخص مقياس‌پذيري كل را به 0/54 (در حد قوي) افزايش داد. لذا نتايج تحت مدل همگن يكنواخت (MH) موكن نشان داد كه فرض يكنواختي براي آزمون وجود دارد و تك‌بعدي بودن حاصل‌شده است. فرض رتبه‌بندي نامتغير سوال‌ها از طريق تعداد دفعات نقض مفروضه عدم تقاطع توابع پاسخ به سوال، مورد بررسي قرار گرفت و روش انتخاب سوال به روش پس‌رو حذف سوال 5 را تأييد كرد. به دست آمدن ضريب مقياس‌پذيريHT به ميزان 0/45، نشان داد كه شواهد برازش مدل يكنواختي مضاعف (DM) وجود دارد. چهار ضريب پايايي به‌دست‌آمده براي مجموعه 13 سوالي از 0/86 تا 0/91 متغير بودند. نتيجه‌گيري: شواهد نشان داد كه از اين مقياس مي‌توان هم براي رتبه‌بندي افراد و هم براي رتبه‌بندي سوال‌ها استفاده كرد. نظريه سوال- پاسخ غيرپارامتري، تحليل مقياس موكن، مدل همگني يكنواخت، مدل يكنواختي مضاعف.

Objective: This study aims to introduce this scale for Dichotomous Responses and shows the application of it in the field of educational measurements/assessments by providing evidence of fitting Mokken in study the level of knowledge of the fifth- and sixth-year students of Kerman dental school (academic year 95-96) about blood pressure (BP)measurement technique according the guideline of the American Heart Association. Methods: Mokken scale analysis (MSA) is a probabilistic-nonparametric approach to Item Response Theory (IRT) that can be used to evaluate fundamental measurement properties in educational and psychological measurements with less strict assumptions than parametric IRT models. Results: The results of secondary data analysis of the test included 14 items and all of 131 students, showed (using R software), that, the scalability coefficients of each item and the scalability coefficients of the item pairs were positive with low standard error. The overall scalability coefficient was 0.490 (medium), and omission of item 5 increased the overall scalability coefficient to 0.54 (strong/high). Therefore, the results under the monotone homogeneity Model (MH) showed no violations of monotonicity and one-dimension was obtained. Invariant item-ordering Results from IIO analyses showed the number of violations from the assumption of non-intersecting response functions, bottom-up method for selecting items confirmed the deletion of item 5. Obtaining the HT scalability coefficient of 0.45, was an evidence of fitting double monotonicity (DM) model. Four reliability coefficients calculated for the set of 13 items ranged from 0.86 to 0.91. Conclusion: This study showed that this scale can be used to rank both individuals and items.