بررسي عوامل مسببه‌ي اختلال در تشخيص باليني و ميكروسكوپيك بيماري تيلريوز در جمعيت نشخواركنندگان كوچك استان كردستان

Study the impairments in clinical and microscopic diagnosis of theileriosis among small ruminant population in Kurdistan province

زمينه و هدف: بيماري تيلريوز يكي از بيماري‌هاي شايع در جمعيت نشخواركنندگان كوچك استان كردستان مي‌باشد كه تشخيص باليني و ميكروسكوپيك آن با مشكلات جدي‌ روبه‌روست؛ به‌طوري‌كه وجود اين نقيصه، خسارات مالي هنگفتي را ساليانه بر پيكره‌ي صنعت دامپروري اين استان وارد مي‌آورد. هدف از انجام مطالعه‌ي كنوني، مقايسه‌ي يافته‌هاي باليني و ميكروسكوپيك در گوسفندان و بزهاي آلوده به كنه، ارزيابي ارزش تشخيصي ميكروسكوپي بيماري تيلريوز و نهايتاً شناسايي نقيصه‌هاي تكنيكي و يافتن راهكارهاي مطمئن به‌منظور كاهش خطاهاي تشخيصي در هر دو روش بوده است. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه، پس از ثبت علايم باليني 250 رأس از نشخواركنندگان كوچك آلوده به كنه (230 رأس گوسفند و 20 رأس بز)، از خون محيطي و غده‌ي لنفاوي پيش‌كتفي هر يك گسترش تهيه شد. نتايج: نتايج نشان دادند كه فرم پيروپلاسمي تيلريا در گسترش خوني 229 رأس و اجسام آبي كُخ در گسترش لنفاوي 238 رأس از دام‌ها وجود داشتند. آناليزهاي آماري نيز مبيّن آن بودند كه ميان نتايج حاصل از گسترش‌هاي خوني و لنفاوي، ارتباط آماري معني‌داري وجود داشته (0/05>p) و همچنين ارتباط آماري معني‌داري ميان هر يك از گسترش‌هاي تهيه شده با تعداد ضربان قلب، تغيير در رنگ مخاطات ملتحمه و درجه‌ي حرارت به‌چشم خورد (0/05>p). بحث و نتيجه‌گيري: تطابق يافته‌هاي باليني و آزمايشگاهي مؤيد آن بودند كه علت اصلي مشكل در تشخيص باليني تيلريوز در استان كردستان، درگيري دام‌ها با فرم‌هاي غيرحاد بيماري (نظير T. ovis) در اغلب جمعيت‌هاي نشخواركنندگان كوچك بوده و بررسي گسترش‌ لنفي به‌همراه گسترش خوني، كمك شاياني به كاهش چشم‌گير خطاي آزمايشگاهي مي‌نمايد.

Background and purpose: Theileriosis is one of prevalent diseases among small ruminant population in Kurdistan province which is encountered serious problems both clinical and microscopic. The disease imposes heavy damages to the livestock industry. The aim of the study is to compare the clinical and microscopic features in sheep and goats infested with ticks, evaluation of microscopic method to identify Theileriosis and finally identification of technical impairments and finding confident approaches for diminished diagnostic errors in both methods. Material and methods: in this study, after recording the clinical findings of 250 tick infested small ruminants (230 sheep and 20 goats), blood and lymphatic smears were taken. Results: the results have shown that Piroplasms and Koch blue bodies were presented in 229 blood samples and in 238 lymphatic smears respectively. Statistical analyses declared that there was a meaningful correlation between blood and lymphatic smears and also between clinical findings such as: heart rate, conjunctiva discoloration and temperature variation with both blood and lymphatic smears. Conclusion: coordination of clinical and laboratory findings have confirmed that the main problem in clinical diagnosis of theileriosis in Kurdistan province was the involvement of animals with none-acute form of the disease (for i.e. T. ovis) in most population of small ruminants. Thus investigation of parasite both in blood smears and in lymphatic smears could lead to diminish laboratory errors.