رديابي آلودگي ويروس واي سيب زميني (Potato virus Y) در حجم وسيع توده‌هاي بذري سيب زميني با استفاده تلفيقي از روش‌هاي مولكولي و كشت تك جوانه

سالانه بيش از 300 محموله بذري سيب زميني در سيستم رسمي كنترل و گواهي بذر كشور با هدف كاهش عوامل بيماريزاي سيستميك و تجمعي، از نظر آلودگي به ويروس هاي مهم سيب زميني مورد آزمون قرار مي گيرند. در اين فرآيند درستي، حساسيت، اختصاصيت و سرعت روش تشخيصي براي صدور گواهي به موقع و صحيح از اهميت بسياري برخوردار است. در پژوهش حاضر كارايي استفاده تلفيقي از روش كشت تك جوانه و روش هاي مولكولي مبتني بر RT-PCR براي رديابي آلودگي ويروس واي سيب زميني (PVY) در آزمون تعداد زياد نمونه هاي بذري مورد بررسي قرار گرفت. نتايج اين تحقيق نشان داد حساسيت، دقت و حتي سرعت ارزيابي توده هاي بذري با روش هاي مبتني بر RT-PCR در مقايسه با روش سرولوژيكي ELISA افزايش مي يابد. بهره گيري از روش RT-PCR در رديابي ويروس PVY ، داراي دقت تشخيصي يك نمونه آلوده در نمونه تركيبي حاصل از 50 بوته بوده در حالي كه توانايي روش  ELISA به ميزان يك دهم اين قابليت بود و اين روش قادر به رديابي يك نمونه آلوده در نمونه تركيبي حاصل از پنج نمونه انفرادي بود. همچنين به دليل دقت بسيار بيشتر آزمون هاي مبتني بر RT-PCR صدور گواهي نادرست براي طبقه بذري مشاهده نشد، حال آن كه بر اساس نتايج ELISA حدود شش درصد از توده هاي بذري مورد آزمون به جاي طبقه گواهي شده به دليل عدم توان رديابي غلظت كم ويروس به اشتباه در طبقه مادري گواهي شدند. بر اساس استانداردهاي ملي حداكثر آلودگي مجاز به PVY در پايين ترين طبقه بذري چهار درصد است كه همين موضوع قابليت اجرايي شدن اين سيستم را با هزينه هاي قابل قبول (حداكثر با ارزيابي پنج زير نمونه) فراهم مي آورد.