تأثيرآموزش انگيزش و استدلال اخلاقي بر قلدري نوجوانان

پژوهش حاضر با هدف اثربخشي آموزش انگيزش و استدلال اخلاقي بر ابعاد قلدري نوجوانان انجام پذيرفت. روش پژوهش از نوع نيمه آزمايشي با يك گروه آزمودني و يك گروه كنترل با پيش آزمون و پس آزمون است. جامعۀ مورد مطالعۀ اين پژوهش، شامل كليۀ دانش آموزان قلدر دورۀ اول متوسطه مي شود كه در آموزش و پرورش شهرستان تبريز در سال تحصيلي 1399-1400 مشغول به تحصيل بودند. به منظور انتخاب نمونۀ پژوهش، از روش نمونه گيري تصادفي خوشه اي چندمرحله اي، روش غربالگري و پرسشنامۀ ايلي نويز بهره برده شد و بر اين اساس تعداد 30 نفر از دانش آموزاني كه بالاتر از نقطۀ برش آزمون ايلي نويز را كسب كرده بودند، به‌عنوان نمونۀ دانش آموزان قلدر انتخاب و به صورت تصادفي به دو گروه آزمايش و كنترل تقسيم گرديدند. گروه آزمايش، به مدت ده جلسۀ دوساعتي تحت آموزش بستۀ آموزش استدلال و انگيزش اخلاقي قرار گرفت و گروه كنترل، آموزش هاي روزانۀ مدرسه را دريافت نمود. هر دو گروه پرسشنامه هاي قلدري ايلي نويز را به عنوان پيش آزمون و پس آزمون تكميل كردند. براي تجزيه و تحليل داده ها از آزمون تحليل كواريانس چندمتغيره استفاده شد. نتايج تحليل كواريانس چندمتغيره نشان داد كه اثربخشي آموزش استدلال و انگيزش اخلاقي براي هر سه خرده مقياس با مقدار F و سطح معناداري، شامل قلدري (8.553=F و 0.002=α)، زدوخورد (4.381=Fو 024=α) و قرباني (3.437=F و 0.049=α) (α 0.05) معنا دار است. بنابراين، آموزش و نهادينه نمودن انگيزش و استدلال اخلاقي نقش مهمي در پرهيز افراد از رفتارهاي هنجارشكن، ضد نظم، پرخاشگرانه و قلدري دارد.