كيفيت زندگي سالمندان مبتلا به نوروپاتي محيطي ناشي از شيمي درماني در مراكز آموزشي درماني منتخب دانشگاه علوم‌پزشكي ايران در سال 1399

زمينه و هدف: نوروپاتي محيطي ناشي از شيمي درماني يكي از عوارض جدي شيمي درماني است و آثار منفي آن بر ابعاد گوناگون زندگي بيماران قابل انكار نيست. مطالعه حاضر با هدف تعيين كيفيت زندگي سالمندان مبتلا به نوروپاتي محيطي ناشي از شيمي‌درماني در مراكز آموزشي درماني منتخب دانشگاه علوم پزشكي ايران در سال 1399 طراحي و اجرا شد. روش بررسي: پژوهش حاضر مطالعه‌اي مقطعي (توصيفي) بود. جامعه موردپژوهش، سالمندان مبتلا به نوروپاتي محيطي ناشي از شيمي درماني مراجعه كننده به مركز آموزشي درماني دانشگاه علوم پزشكي ايران بودند. تعداد170 نفر به روش نمونه‌گيري مستمر انتخاب شدند. ابزار گردآوري داده‌ها شامل فرم مشخصات جمعيت شناختي و پرسش‌نامه كيفيت زندگي ليپاد بود. داده‌هاي پژوهش در طول 3 ماه ( از شهريور 1399 تا آبان 1399) تكميل شدند. داده‌ها با استفاده از آمار توصيفي و استنباطي با استفاده از نسخه 16نرم‌افزار SPSS در سطح معناداري (0/05 P) مورد تحليل قرار گرفتند. يافته‌ها: ميانگين كيفيت زندگي سالمندان براساس نمره كل برابر با 14/29 ±59/37 (كيفيت زندگي بالا) و بر اساس مبناي صفر تا صد برابر با 15/37 ±63/84 بود. بيشترين نمره مربوط به بعد عملكرد ذهني با نمره 18/19 ±86/06 و كمترين نمره مربوط به عملكرد جنسي با نمره 9/5 ±18/11بود. يافته ها نشان داد كيفيت زندگي بيشتر سالمندان در سطح بالايي (81/8 درصد) قرار داشت. كيفيت زندگي سالمندان با جنسيت (0/003=P)، بيماري‌هاي همراه (0/045=P)، كفايت درآمد (0/002=P)، وضعيت اشتغال 0/001 P) و مدت زمان ابتلا به بيماري (0/109=P) ارتباط معني‌دار آماري داشت. نتايج رگرسيون خطي نشان داد متغيرهاي وضعيت اشتغال (بيكار) (0/041=P)، مدت زمان ابتلا به بيماري (0/033=P) و بيماري هاي همراه (0/033=P) به‌صورت معناداري بر كيفيت زندگي سالمندان تأثير داشته است. يافته‌ها نشان داد 0/22 درصد از تغييرات كيفيت زندگي توسط متغيرهاي مستقل قابل تبيين است. نتيجه‌گيري:نمونه‌هاي پژوهش بيشتر از گروه سالمندان جوان يعني بين 60 تا 74 سال سن بودند. چندان پير و ناتوان نبودند و درصد قابل توجهي از آنان متأهل بودند. از حمايت‌هاي خانوادگي بهره‌مند بودند. بنابراين، دور از انتظار نبود كه كيفيت زندگي آنان با وجود مواجهه با بحران بيماري سرطان، مداخله شيمي درماني و علائم نوروپاتي چندان تحت‌الشعاع قرار نگيرد و مطلوب ارزيابي شده باشد. با اين حال، كيفيت زندگي در بعد جنسي ضعيف‌تر بود كه مداخلات مشاوره‌اي و توجه بيشتري از سوي برنامه‌ريزان بهداشتي را مي‌طلبد.