تحليلي رده‌شناختي از ساخت مقايسۀ عالي در زبان فارسي

هدف پژوهش حاضر بررسي رده‌شناختي «ساخت مقايسه عالي» و تحليل تفاوت‌هاي صوري و نقشي مؤلفه‌هاي اين ساخت در زبان فارسي است. بدين‌منظور مي‌كوشيم تا اولاً مهمترين راهبردهاي ساختواژينحوي رمزگذاري مفهوم مقايسۀ عالي را بازشناسيم؛ سپس نمود صوري هر يك از مؤلفه‌هاي مذكور را مورد بررسي قرار دهيم؛ در نهايت بر مبناي دسته‌بندي رده‌شناسي  (Stassen, 1985)و آراء (Nose, 2010) راهبرد غالب بيان مقايسه عالي را  مشخص كرده و سپس ميزان كفايت الگوي پيشنهادي نوسه (Nose, 2010) در تبيين تفاوت‌هاي صورينقشي موجود در ساخت‌هاي مقايسۀ عالي را مورد ارزيابي قرار دهيم. اين پژوهش توصيفيتحليلي و از نوع پيكرهبنياد است. داده‌ها شامل 164 جمله است كه از فرهنگ فارسي عاميانه (نجفي، 1387)، استخراج شده‌اند. يافته‌ها نشان‌ داد كه زبان فارسي به دليل برخورداري از «ساخت اضافه»، «ترتيب واژه آزاد» و همچنين يك ساخت اختصاصي دستوري‌شده، از راهبردهاي متنوعي براي رمزگذاري مقايسۀ عالي استفاده مي‌كند. همچنين، مشخص شد كه نمود صوري مؤلفه‌هاي «درجه پارامتر»، «نشانگر استاندارد» و «استاندارد» در زبان فارسي اجباري نيست و ترتيب آنها در جمله انعطاف‌پذير است؛ اما نمود صوري مؤلفه‌هاي «مقايسه‌شونده» و «پارامتر» فقط در يك مورد، اختياري و در ساير ساخت‌ها اجباري است. علاوه‌براين، مشخص شد كه اگرچه ساخت‌هاي مقايسۀ عالي در  فارسي اكثراً از نوع «مكاني» هستند، اما اين زبان علاوه بر ساخت‌هاي مطرح شده توسط اشتاسن و نوسه، از ساخت‌ها و راهبردهايي بهره مي‌گيرد كه از فهرست زبان‌هاي مورد مطالعۀ آنها مغفول مانده‌اند. در پايان، نتيجه گرفتيم كه دسته‌بندي رده‌شناسي اشتاسن و الگوي پيشنهادي نوسه، كفايت لازم و كافي براي تبيين داده‌هاي فارسي را ندارند و نيازمند بازنگري هستند.