ارزيابي ديناميك برخان‌هاي بند ريگ كاشان در بازه زماني 2013 تا 2019

برخان‌ها از فعال‌ترين لندفرم‌هاي تراكمي در مناطق خشك مي‌باشند و با توجه به ميزان جابجايي آن‌ها، مي‌توانند سهم بسزايي در زندگي ساكنان مناطق خشك و خلق مخاطرات محيطي داشته باشد. بنابراين با توجه به نقش برخان‌ها در انتقال ماسه‌هاي روان به سكونتگاه‌ها، هدف اين تحقيق شناخت ميزان حركت برخان‌هاي واقع در جنوب غربي كاروانسراي تاريخي مرنجاب مي‌باشد چرا كه حركت اين برخان‌ها مي‌تواند دسترسي به اين منطقه را براي گردشگران مشكل سازد. جهت انجام اين پژوهش، 11 برخان از شمال بند ريگ كاشان انتخاب و با انجام بازديدهاي ميداني، استفاده از آرشيو تصاوير گوگل ارث و روش ميله كوبي در سال 2013 تا 2019، فاكتورهاي مربوط به جابجايي برخان‌ها، در دوره‌هاي زماني مختلف بررسي و اندازه‌گيري شد. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد سرعت متوسط جابجايي برخان‌هاي منتخب 6/7 متر در سال با دامنه تغييرات بين 5/5 تا 5/8 متر مي‌باشد و نرخ جابجايي در سه مقطع زماني، بيانگر افزايش ميزان جابجايي در دوره زماني جديدتر نسبت به دو دوره قبل از آن مي‌باشد. بررسي و تحليل ارتباط حجم با ميزان حركت برخان‌ها در آزمون همبستگي پيرسون از وجود همبستگي بسيار ضعيف منفي بين حجم و ميزان حركت برخان‌هاي منتخب حكايت دارد و شاخص پايايي نيز بيانگر ناپايداري و حركت برخان هاي مورد مطالعه مي باشد. در نهايت با توجه به ديناميك نسبتا بالاي برخان‌هاي اين منطقه مهم گردشگري، پيشنهاد مي شود در مباحث مربوط به تثبيت ماسه‌هاي روان، به برخان‌ها توجه ويژه‌اي شود به خصوص كه با توجه به شكل خاص برخان‌ها مي‌توان جهت حركت آن‌ها را به راحتي مشخص نمود.