تخمين سطح سفره‌هاي آب‌ زيرزميني متأثر از تغييرات كاربري اراضي با استفاده از داده‌هاي ماهواره‌اي GRACE

آب‌هاي زيرزميني، منبع اصلي آب شيرين در بسياري از نقاط جهان است. در مطالعه‌ حاضر پس از بررسي سطح آب‌هاي زيرزميني شمال غرب كشور با استفاده از ماهواره‌ ثقل‌سنج GRACE، وضعيت اين آب‌ها در منطقه‌ خياو با استفاده از داده‌هاي ايستگاههاي پيزومتري و داده‌هاي بارشي اخذشده از ماهواره‌ اينترنتي TRMM و همچنين داده‌هاي GRACE اخذشده در رابطه با شمال غرب كشور بررسي شد. در ادامه براي بررسي تأثير تغييرات كاربري اراضي بر نوسانات آب‌هاي زيرزميني، با استفاده از تصاوير سنجنده‌ OLI لندست ۸ مربوط به سال 1395 و سنجنده‌ TM لندست 5 مربوط به سال 1381، نقشه‌ كاربري اراضي مربوط به حوضه‌ خياو استخراج شد. نتايج GRACE روند نزولي و كاهش 33سانتي‌متري سطح آب‌هاي زيرزميني شمال غرب كشور را در بازه‌ زماني 14ساله نشان داد. بررسي تغييرات كاربري اراضي خياو نيز روند نزولي سطح سفره‌ها به‌ويژه در كاربري مسكوني را به دليل كاهش چشمگير نفوذپذيري و برداشت‌هاي بيش از حد از آب‌هاي زيرزميني نشان داد. از پژوهش حاضر چنين استنباط مي‌شود كه تغيير سطح سفره‌هاي آب‌ زيرزميني متأثر از كاربري اراضي است. در كنار تغييرات كاربري با توجه به اطلاعات بارشي به‌دست‌آمده و صحت‌سنجي اين اطلاعات با استفاده از داده‌ ايستگاه سينوپتيك، نوسانات بارشي نيز بي‌تأثير نبوده و بر كاهش سطح سفره‌ها تأثيرگذار است. پيشنهاد مي‌شود در مطالعات آينده، وضعيت سفره‌ها با استفاده از داده‌هاي GRACE و تغييرات كاربري اراضي و تأثير آن بر سطح سفره‌هاي آب زيرزميني در مناطق مختلف به‌ويژه مناطق خشك بررسي شود.