پديد آورندگان :
كلانتري خليل آباد، حسين جهاد دانشگاهي - پژوهشگاه علوم انساني - گروه برنامه ريزي و مديريت شهري، تهران، ايران , پيرمراديان، زهرا دانشگاه آزاد اسلامي ياسوج، ايران , شمس الديني، علي دانشگاه آزاد اسلامي - گروه جغرافيا و برنامه ريزي شهري، مرودشت، ايران
كليدواژه :
گردشگري , ظرفيت سازي , اجتماع محور , شهر يزد
چكيده فارسي :
صنعت گردشگري با ويژگي‌هاي خاص خود، صنعتي پويا با آينده‌اي روشن تلقي مي‌شود. سرمايه‌گذاري در اين صنعت مي¬تواند در افزايش درآمد ملي نقش مهمي داشته و در عين حال از پيامدهاي ناگوار زيست محيطي مبرا باشد. با توجه به اهميت فزاينده گردشگري، تحليل آثار آن بر ساير ابعاد ضرورتي ويژه دارد. شهر يزد با برخورداري از توان ها و فرصت هاي ويژه گردشگري، در ابعاد متفاوت اقتصادي، اجتماعي، زيست محيطي و كالبدي از اين پديده متأثر شده است. استان يزد داراي پتانسيل فعاليت هايي مانند كويرنوردي، ماسه نوردي، بازديد از تپه هاي ماسه اي و ماسه هاي روان، كوهنوردي در دامنه هاي شيركوه و غيره است. در نتيجه با يك برنامه ريزي دقيق و مدون مي¬توان گام¬هاي مؤثري جهت ارتقاي اين فعاليت هاي گردشگري برداشت. هدف از تحقيق حاضر شناخت عوامل و زمينه هاي قوت، ضعف، فرصت و تهديد مؤثر بر توسعه پايدار گردشگري و تبيين الگويي مناسب جهت توسعه پايدار گردشگري و تحليلي بر ظرفيت سازي گردشگري اجتماع محور در شهر يزد مي باشد. روش تحقيق «توصيفي - تحليلي» و براساس داده ها و اطلاعات حاصل از مطالعه ي منابع كتابخانه اي، اسناد و نوشته هاي مربوط به بررسي و تكميل پرسشنامه از 50 نفر از اعضاي سازمان هاي مردم نهاد فعال گردشگري و كارشناسان مربوطه است كه با بهره گيري از مدل تلفيقي SWOT-AHP به ارزيابي دو دويي و وزن دهي پرداخته شده است. شاخص هاي مورد بررسي شامل: جلب مشاركت¬هاي مردمي (بسيج عمومي) با ميانگين 4/4، تسهيل¬گري شامل اطلاع¬رساني و آگاه سازي و شاخص نهادسازي و تقويت گروه¬هاي محلي با ميانگين 4/3، تقويت نظام مشاركت جمعي با ميانگين 2 /4 و شناسايي فرصت هاي كارآفريني و اشتغال و شاخص نيازسنجي محلي و به روز نمودن آنها با ميانگين 4/1 مي باشد كه نشان مي دهد سازمان هاي مردم نهاد گردشگري داراي ظرفيت بالايي در خصوص پياده سازي الگوي جامعه محور در شهر يزد هستند.
چكيده لاتين :
The tourism industry, with its own characteristics, is a dynamic industry with a bright future. Investing in this industry could play an important role in increasing national income while being free from adverse environmental consequences. Due to the increasing importance of tourism, it is necessary to analyze its impact on other dimensions. Possessing special potentials, the Yazd city is highly affected by different economic, social, environmental, and physical aspects of the tourism industry. As the Yazd province enjoys the required capacities for performing activities such as climbing, visiting the sand dunes and sand flows, hiking in the slopes of Shirkouh, etc., effective steps can be taken for improving tourist attractions through accurate and well-reflected planning. Therefore, this study sought to identify relevant factors, strengths, weaknesses, opportunities, and threats involved in developing sustainable tourism, elaborating on an appropriate model for realizing this goal and analyzing a community-based tourism capacity building in Yazd. The required data for this descriptive-analytical study were collected from library studies, relevant documents, and the questionnaire administered on 50 experts and staff members of active tourism NGOs, which were analyzed and weighted using the SWOT-AHP integrated model. The investigated indices included attracting public participation (public mobilization) with a total average of 4/4, facilitating (offering information), institutionalizing and empowering local groups with a total average of 4/3, enhancing collective partnership system with a total average of 4/2, identifying entrepreneurship and job opportunities, and local needs analysis and its update, indicating that tourism NGOs possess high capacities for implementing community-based tourism in Yazd.
