عنوان مقاله :
مقايسه تطبيقي نگاه آموزه‌هاي ديني و عرفان اسلامي به اِفراط و اعتدال در عبادت
عنوان به زبان ديگر :
A Comparative Study of the Views of Islamic Doctrines and Islamic Mysticism regarding Extremism and Moderation in Worship
پديد آورندگان :
ميري، محمد دانشگاه تهران - دانشكده معارف اسلامي - گروه اخلاق و منابع اسلامي، تهران، ايران , خاتمي سبزواري، منصوره سادات دانشگاه قرآن و حديث، شهر ري، ايران
كليدواژه :
اخلاق اسلامي , اعتدال در عبادت , اِفراط در عبادت , عرفان اسلامي , اِفراط و اعتدال در سلوك
چكيده فارسي :
در آيات قرآن و احاديث معصومين (ع) تأكيدات بسيار زيادي در باب ضرورت رعايت اعتدال در انجام عبادات به چشم مي‌خورد و هر گونه اِفراط در عبادت، به شدّت نكوهش شده است. در نگاه عارفان مسلمان نيز با آن كه عبادت، اساسي‌ترين رُكن اسلام و مسلمان بودن است، ضمن نهي از اِفراط در عبادت، به رعايت اعتدال در عبادت توصيه و تأكيد شده است. در اين مقاله، با نگاهي تحليلي، به بررسي ديدگاه اسلام و عرفان اسلامي به مسئلهٔ اِفراط و اعتدال در عبادت پرداخته شده است و در نهايت، در يك مقايسهٔ تطبيقي، هماهنگي و هم‌سويي آنها در اين بحث نشان داده شده است. در آيات و روايات و همچنين در آثار عارفان مسلمان، بر ضرورت رعايت اعتدال در عبادت، تأكيد شده و آدميان را از افتادن در ورطهٔ اِفراطي‌گري در عبادت بر حذر داشته‌اند. با توجه به آموزه‌هاي قرآن كريم و روايات معصومين (ع) و همچنين با نگاه به آثار و آموزه‌هاي عارفان مسلمان، در‌مي‌يابيم كه زياده‌روي در انجام عبادت، نه‌تنها سبب ارتقاي معنوي انسان نمي‌شود، بلكه ممكن است زمينه‌هاي تباهي و تيره‌گي قلب آدمي را نيز فراهم آورد.
چكيده لاتين :
In the Glorious Qur'an and tradition, a huge emphasis is put on the need for practicing moderation in worship, and worshiping too much has been strongly condemned. Muslim mystics think although worship is one of the most basic pillars of Islam, it is forbidden to worship excessively and it has been recommended and emphasized to show moderation in worship. The present article analytically examines the views of Islam and Islamic mysticism on the subject of extremism and moderation in worship, and finally shows that these views are compatible and consistent as a result of this comparative study. In verses and hadiths, as well as in the works of Muslim mystics, the necessity of showing moderation in worship has been emphasized and people have been warned not to fall into the abyss of extremism in worship. In view of the teachings of the Glorious Qur’an and the hadiths of the Imams (a), and in view of the works and doctrines of Muslim mystics, we may find that excessive worship does not lead to human spiritual progress, but rather can provide the ground for the error and darkness of the human heart.
عنوان نشريه :
اخلاق پژوهي
