اثربخشي شناخت درماني مبتني بر ذهن آگاهي بر باورهاي غيرمنطقي و شادكامي سالمندان

The Effectiveness of Mindfulness-Based Cognitive Therapy on Irrational Beliefs and Happiness of the Elderly

سالمندي فرآيندي طبيعي و مرحله‌اي حساس در زندگي يك فرد است كه با طيف وسيعي از تغييرات فيزيولوژيكي و روان‌شناختي از جمله افزايش باورهاي غيرمنطقي و تضعيف شادكامي همراه است. بنابراين، پژوهش حاضر با هدف تعيين اثربخشي شناخت درماني مبتني بر ذهن‌آگاهي بر باورهاي غيرمنطقي و شادكامي سالمندان شهر كرمانشاه انجام شد. پژوهش حاضر از نوع نيمه آزمايشي با طرح پيش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه كنترل بود. جامعه آماري شامل كليه سالمندان شهر كرمانشاه در سال 1400 بودند، كه به شيوه نمونه‌گيري دردسترس 30 نفر از سالمندان (60 تا 70 سال) با توجه به ملاك‌هاي ورود و خروج مطالعه انتخاب و به طور تصادفي در دو گروه آزمايش (15 نفر) و كنترل (15 نفر) جايگزين شدند. گروه آزمايش مداخله درماني طي 8 جلسه 90 دقيقه‌اي دريافت نمودند و گروه كنترل در ليست انتظار براي درمان قرار گرفت. ابزار مورد استفاده در اين پژوهش شامل پرسشنامه‌هاي باورهاي غيرمنطقي جونز و شادكامي آكسفورد بودند. داده‌ها با روش تحليل كوواريانس تك‌متغيري در نرم‌افزار SPSS نسخه 25 تحليل شدند. يافته‌ها نشان داد كه در پس‌آزمون، گروه آزمايش از نظر هر دو متغير باورهاي غيرمنطقي و شادكامي تفاوت معني‌داري با گروه كنترل داشتند. به عبارت ديگر، شناخت درماني مبتني بر ذهن‌آگاهي باعث شد كه سالمندان باورهاي غيرمنطقي كمتر و شادكامي بيشتري را تجربه كنند (05/0>P). با توجه به اثربخشي شناخت درماني مبتني بر ذهن‌آگاهي، درمانگران و متخصصان مرتبط با سلامت مي‌توانند از اين روش درماني براي مداخله‌هاي مرتبط با سلامت به ويژه براي بهبود باورهاي غيرمنطقي و شادكامي استفاده نمايند.

Aging is a natural and sensitive period in a person’s life that is associated with a wide range of physiological and psychological changes, including the increase of irrational beliefs and the decrease of happiness. Therefore, the aim of this study was to examine the effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy on irrational beliefs and happiness in the elderly in Kermanshah, Iran. This was a quasi-experimental study with pretest-posttest design with a control group. The statistical population included all the elderly living in Kermanshah in 2021, among whom 30 (60 to 70 years) were selected using convenience sampling and according to the inclusion and exclusion criteria of the study, and assigned randomly into experimental (n=15) and control (n=15) groups. The experimental group received the therapeutic intervention in eight 90-minute sessions, while the control group was placed on a waiting list for treatment in the same time. The measures used in this study included the Jones’s Irrational Beliefs and the Oxford Happiness Questionnaires. Data were analyzed using Univariate Analysis of Covariance (ANCOVA) in SPSS-25 software. The results indicated that there was a significant difference between experimental and control groups in the post-test in terms of both irrational beliefs and happiness. In other words, mindfulness-based cognitive therapy caused the elderly to experience fewer irrational beliefs and more level of happiness (P<0.05). According to the effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy, therapists and health professionals can apply this therapeutic method for health-related interventions, especially to improve irrational beliefs and happiness in the elderly.