طراحي الگوي مديريت انفصال كاركنان در سازمان‌هاي دولتي ايران (مطالعه موردي: نهاد رياست جمهوري)

Employee Separation Management (ESM) Model For Iranian Public Organizations

خروج كاركنان با تجربه و كارآمد مي‌تواند خسارت‌هاي جبران ناپذيري بر پيكره سازمان وارد نمايد. با توجه به هزينه‌هاي مستقيم و غير مستقيم انفصال كاركنان و اهميت نقش كاركنان در عملكرد سازمان‌ها، پژوهش حاضربا هدف ارائه الگوي مديريت انفصال كاركنان در سازمان‌هاي دولتي با استفاده از رويكرد آميخته (كيفي-كمي) انجام شده است. از اين‌رو، پژوهش حاضر از انواع كاربردي- اكتشافي بوده و ابزار جمع‌آوري داده‌ها نيز مصاحبه و پرسشنامه مي‌باشد. در بخش كيفي 18 مصاحبه نيمه ساختار يافته با مديران و كارشناسان نهاد رياست جمهوري با روش نمونه‌گيري گلوله برفي (زنجيره‌اي) و بر مبناي قاعد اشباع نظري انجام و با استفاده ازروش تحليل مضمون الگوي اوليه مديريت انفصال كاركنان حاصل گرديد. در مرحله كمي نيز پس از تعيين حجم نمونه آماري توسط جدول هر، پرسشنامه اعتبارسنجي در بين 200 نفر از كاركنان نهاد رياست جمهوري توزيع و الگوي مذكور به وسيله مدلسازي معادلات ساختاري با رويكرد حداقل مربعات جزئي مورد ارزيابي قرار گرفت. شرايط محيطي، راهبردها، عوامل سازماني و زمينه‌اي، عوامل رفتاري و كاركردهاي منابع انساني ابعاد الگوي مديريت انفصال كاركنان را تشكيل داده و بر ايجاد پيامدهايي در سطح فردي، سازماني و اجتماعي موثر هستند. نتايج حاصل از مدلسازي معادلات ساختاري، اعتبار الگوي استخراج شده را تائيد نمود به نحوي كه مقدار برازش كلي الگو (GOF) برابر با 0/772 محاسبه گرديد كه نشان از برازش كلي قوي دارد.

The separation of efficient and experienced employees may lead to substantial losses for an organization. Regarding direct and indirect costs of employee separation and the importance of employee role on an organization's performance, this research proposes a novel Employee Separation Management (ESM) model with a focus on public organizations by using a mixed approach. Therefore, in this practical-exploratory research, data were collected through interviews and questionnaires. In the qualitative phase, 18 semi-structured interview rounds have been carried out with experts and managers of presidential administration by using the Snowball sampling method and the conceptual framework of the ESM model has been developed based on a thematic analysis. In the quantitative phase, after determining the statistical sample size by using the Hair method, 200 questionnaires were distributed among the statistical population and the proposed model has been validated based on the Structural Equation Modeling using the partial least squares approach. Environmental conditions, strategies, organizational, and contextual factors as well as behavioral aspects and human resource functions are found to be the key dimensions of the ESM model that may have individual, organizational, and social impacts. With a GOF value of 0.772, the Structural Equation Modeling indicates validity and strong modeling fit for the outcomes of the proposed model.