تدوين مدل رضايتمندي تحصيلي در دانش‌آموزان تيزهوش بر اساس عوامل مؤثر بر آن: يك مطالعه داده‌بنياد

Developing a Model of Academic Satisfaction in Gifted Students based on the Factors Affecting It: A Grounded Theory Study

رشد و توسعه هر جامعه متأثر از نيروي آموزش­ديده آن جامعه بوده و شناسايي عوامل مؤثر بر رضايتمندي تحصيلي و فراهم كردن آن­ها، گامي به‌سوي توسعه پايدار است. اين پژوهش باهدف كشف و بررسي عوامل مؤثر بر رضايتمندي تحصيلي دانش­آموزان تيزهوش انجام گرفت. روش پژوهش حاضر از نوع كيفي به روش داده­بنياد بوده و گردآوري داده­ها از طريق مصاحبه نيمه ساختاريافته انجام گرفت. جامعه آماري پژوهش حاضر شامل دانش ­آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه اول مدارس استعداد درخشان شهر تهران در سال تحصيلي 99-1398 بود كه نمونه پژوهش به‌صورت نمونه­ گيري خوشه­اي انتخاب شد و پس از مصاحبه با 20 دانش­ آموز، عوامل مؤثر بر رضايتمندي تحصيلي شناسايي گرديد. لازم به ذكر است كه تحليل داده­ها با استفاده از سه مرحله كدگذاري باز، محوري و انتخابي انجام گرديد. بر اساس نتايج حاصل از پژوهش، كد­هاي باز حول 168 مفهوم، كد­هاي محوري شامل 21 مفهوم و كد­هاي انتخابي در 5 مفهوم تحت عناوين عوامل مدرس ه­اي، عوامل فردي، عوامل خانوادگي، نگرش نسبت به تيزهوشي و مشكلات جامعه در برخورد با تيزهوشان و نبود برنامه نگه­داشت تيزهوشان (برنامه ­هاي جامع از تحصيل تا اشتغال) شناسايي و استخراج گرديد. رضايتمندي تحصيلي ابزار مطلوبي براي ارزيابي مدرسه و پيشرفت تحصيلي دانش­آموزان تيزهوش محسوب مي­شود و عوامل متعددي دانش­آموز را در ادامه مسير زندگي تحصيلي و ارتقاء رضايت تحصيلي تقويت مي­نمايد.

The growth and development of any society are affected by the educated force of that society and identifying the factors affecting academic satisfaction and providing them is a step towards sustainable development. The aim of this study was to discover and investigate the factors affecting the academic satisfaction of gifted students. The method of the present study was qualitative using a data-based method and data collection was done through semi-structured interviews. The statistical population of the present study included male and female students of the first high school of talented schools in Tehran in the academic year of 2019-2020. The research sample was selected by cluster sampling and after interviewing 20 students, the effective factors were identified in academic satisfaction. It should be noted that data analysis was performed using three steps of open, axial, and selective coding. Based on the results of the research, open codes around 168 concepts, core codes including 21 concepts, and selective codes in 5 concepts under the headings of school factors, individual factors, family factors, attitudes toward intelligence, and community problems in dealing with the gifted and the lack of a gifted maintenance program (comprehensive programs from education to employment) were identified and extracted. Academic satisfaction is a good tool for evaluating the school and academic achievement of gifted students and strengthens the student's various factors in continuing the path of academic life and promoting academic satisfaction.