بررسي مسئله انتقام در سيره امام مهدي؛ تحليل روايي و واكاوي عقلي

survey the issue of revenge in Imam Mahdi(as) lifestyle ; Narrative and rational analysis

يكي از القاب معروف حضرت مهدي «منتقم» بوده كه در روايات بسياري بر آن تأكيد شده است. مطابق روايات ايشان از دشمنان خدا، ظالمين و دشمنان اهل‌بيت: انتقام خواهد گرفت و خونخواه انبيا و اوليا به ويژه جد مظلومش امام حسين خواهد بود. اين مقاله با تمركز بر مسئله انتقام امام مهدي از قاتلان انبيا و اوليا و خونخواهي ايشان، دو احتمال در مسئله مطرح كرده است: 1. انتقام امام مهدي از شخص قاتلان انبيا و اوليا؛ 2. انتقام عملي از ايشان با انتقام جبهه حق از باطل. نوشتار حاضر در ادامه با خدشه در احتمال اول و ادله آن و با استفاده از: 1. بررسي لغوي واژه انتقام و واژگان مرتبط؛ 2. بررسي مسئله انتقام در روايات و تحليل روايي آن؛ 3. تحليل عقلي رابطه انتقام و حق؛ 4. تحليل عقلي انتقام امام مهدي و سنجش آن با داده‌هاي روايي؛ كوشيده است ضمن پاسخ به پرسش‌ها و شبهات مطروحه پيرامون اين آموزه، تصويري روشن از ابعاد مختلف اين بحث را ارائه كند.

One of the famous nicknames of Imam Mahdi (aj) is " the Avenger" which has been emphasized in many narrations. According to narrations, he will revenge against oppressors, the enemies of God, prophets and imams of the Ahl al-Bayt, especially his oppressed ancestor, Imam Hussein(as). The Author by focusing on the issue of Imam Mahdi's revenge against the murderers of the prophets and imams has displayed two probabilities in the problem. 1. Imam Mahdi's revenge against the personal of murderers of the prophets and imams . 2. Imam revenge against enemies logic with revenge of the right front against the wrong one. The present article has discussed the first possibility and its arguments by using four methods and has tried to provide a clear picture of the different dimensions of this discussion while answering the questions and doubts raised about this issue. 1. Lexical study of the word revenge and related words 2. Study of the issue of revenge in narrations and its narrative analysis 3. Rational analysis of the relationship between revenge and the right 4. Rational analysis of Imam Mahdi (aj) revenge and its evaluation with narrative data