تحليلي بر كهن‌الگوي آنيما در منظومة غنايي مهر و مشتري اثر عصار تبريزي

An Analysis on the Anima Archetype in the Lyric Poem of "Mehr and Moshtari" from Assar Tabrizi

از مهمّ­ترين ويژگي­هاي منظومه­ هاي غنايي، پرداختن به احوال دروني شخصيّت­ها و نمودهاي آن است. اين احوال، با كهن ­الگوهاي مطرح شده در علم روان‌شناسي­ رابطة تنگاتنگي دارد كه نمونة آن، آنيما و آنيموس است. بر اساس نظريّة يونگ، كهن­ الگوهاي آنيما، تجسّم روحيّات و گرايش‌هاي زنانه در مرد، بر اساس تجارب نژادي در طول تاريخ است. در منظومة غنايي مهر و مشتري اثر عصار تبريزي، شاعر قرن هشتم، اين گرايش­ به اشكال مختلف نمود يافته است. مهر، به عنوان معشوق كاركرد گسترده­اي در پيشبرد داستان دارد؛ ولي در برخي از موارد، روحية زنانه، او را از ديگر شخصيّت­ها برجسته­تر كرده است. همچنين، مشتري با ويژگي­هايي از قبيل خلق و خوي مبهم و... به شخصيّت زنانه نزديك مي­شود. در پژوهش حاضر كه با بهره ­گيري از منابع كتابخانه و روش توصيفي- تحليلي انجام گرفته است، به بررسي و تحليل اين نمودها پرداخته مي‌شود.

Dealing with the internal conditions of the characters and its symbols is of the important traits of the lyric poetry. This internality has close relationship with the archetypes posed in psychology which include anima and animus. Based on the Jung theory, the archetypes of anima are the portrayal of feministic morality and approach in masculine gender and by the experience of race throughout the history. This approach in its various forms, has manifested itself in the lyric poem of Mehr and Moshtari from Assar Tabrizi ( 8th c ). Mehr, as a beloved, has extensive function in the development of the story; but in some occasions her feministic morality has made her distinct from other characters. an‎d also, Moshtary, with ambiguous behavior approaches much to feministic character. In this research, which has been done by descriptive-analytic method, by taking advantage of library technique, we have tried to study and analyze these phenomena.