كليدواژه :
مسير معنوي , هجرت امام رضا , حرم مطهر امام رضا , زيارت , قدمگاه
چكيده فارسي :
امام رضا(ع) با هجرت به سرزمين ايران، معنويتي را بر نقاط مختلف مسير هجرت خويش به ارمغان آوردند كه امروزه ميراثي معنوي براي علاقه مندان آن حضرت محسوب مي شود. مسير معنوي هجرت امام رضا(ع) با برخورداري از ظرفيت هاي عظيمي در ابعاد مختلف زيارتي، اجتماعي و فرهنگي مي تواند به عنوان مسيري براي گردشگران مذهبي و زايران آن حضرت ارتقا يابد. هدف اين پژوهش ارايه راهبردهاي احيا و ارتقاي اين مسير معنوي و زيارتي است كه با روش تحقيق تحليلي تاريخي، با رويكرد كيفي و ميان رشته اي و با استفاده از شيوه هاي مطالعات كتابخانه اي و اسنادي و ميداني انجام شده است.نتايج پژوهش بيانگر آن است كه مسير معنوي از منظر طراحي شهري و معماري و نيز تخصص هاي مرتبط در ابعاد و مولفه هاي چندگانه قابل بازشناسي است. اين مولفه ها عبارتند از: فضايي كالبدي، اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي، منظر، زمينه زمان، ريخت شناسي، ادراك، كاركرد، زيست بوم. اين مسير با عبور از چهار منطقه متنوع طبيعي و فرهنگي و اجتماعي ايران (منطقه جنوب غربي، منطقه كوهستاني ياسوج و فارس، منطقه مركزي كويري و منطقه شمال شرقي؛ با زمينه هاي ارزشمند طبيعي زيست محيطي، تاريخي، فرهنگي اجتماعي و كالبدي) متعلق به قبل و بعد از سفر امام رضا(ع) است. محور فرهنگي گردشگري رضوي با بهره مندي از زيرساخت هاي گردشگري، مذهبي، حمل ونقلي، تفريحي به مثابه محوري آييني، فرهنگي، گردشگري و مذهبي در سطح ملي و بين المللي عمل مي كند. طراحي شهري و منطقه اي زمينه گرا به توسعه همه جانبه كمي و كيفي اين محور با رويكرد ايراني اسلامي منجر خواهد شد.
چكيده لاتين :
With his hijrah to Iran, Imam Reza (as) has granted such spirituality to different parts of his moving path that nowadays it is a spiritual heritage for his followers. The spiritual path of the Imam’s hijrah equipped with huge capacities for various pilgrimages, with social and cultural aspects can be upgraded to a path for religious tourists and his pilgrims. This research aims to present strategies for reviving and promoting this spiritual and pilgrimage path through an analytical and historical method with a qualitative and interdisciplinary approach, using library resources, documentaries, and field study. The results of the research show that the spiritual path is recognizable from urban design and architecture perspectives as well as related specialties in multiple dimensions and components, namely, spatial-physical, social, cultural, economic, landscape, time, context, morphology, perception, function, and ecosystem. Passing through four diverse natural, cultural, and social regions of Iran (southwestern region, mountainous regions of Yasuj and Fars, central desert region, and northeastern region rich in terms of valuable natural, environmental, historical, cultural, social, and physical backgrounds), this path belongs to the periods before and after Imam Reza’s journey. The Razavi cultural-tourism path is supported by tourism, transportation, religious, and recreational infrastructures; it serves as a ceremonial, cultural, tourism, and religious path on the national and international scales. Urban and regional conceptual designs will lead to the comprehensive quantitative and qualitative development of this path with an Iranian-Islamic approach.
