عنوان مقاله :
تحليل انتقادي ديدگاه هيوم در باب شكاكيت
عنوان به زبان ديگر :
A Critical Analysis of Hume's View on the Skepticism
پديد آورندگان :
شادپور، ميثم دانشگاه باقرالعلوم(ع) - فلسفه اسلامي، ايران , موسوي، محمود دانشگاه باقرالعلوم(ع) - فلسفه اسلامي، ايران
كليدواژه :
هيوم , شكاكيت , فلسفه , فلسفه شكاكانه , اعتقاد طبيعي
چكيده فارسي :
هيوم از فيلسوفان تجربه گراست كه گاهي خود را فيلسوف شكاك مينامد و گاهي با شكاكيت مخالفت ميكند؛ از اين رو ارائه طرح منسجم از فلسفه هيوم يكي از مسائلي است كه شارحان با آن روبه رو هستند. در اين نوشتار كوشش ميشود طرح منسجمي از آراي هيوم در باب شكاكيت ارائه شود. هيوم منطقاً شكاكيت را موجه و مستدل، اما به علل روانشناختي ناپايدار و موقت ميداند؛ به همين دليل ضمن دفاع از استدلالهاي شكاكانه در زمينه «سرايت احتمال خطا در هر استدلال عقلي» و «نفي عقليبودن اعتقادات طبيعي (مثلاً اعتقاد به عليت و اعتقاد به وجود خارجي و اعتقاد به نفس)، از گريزناپذيري اين اعتقادات دفاع ميكند و ميكوشد با بياعتنايي به ترديدهاي شكاكانه، اين اعتقادات را حفظ كند. البته در اين نوشتار مشخص ميشود اين موضع شكاكانه هيوم خالي از اشكال نيست؛ هم از اين جهت كه استدلالهاي شكاكانه مورد نظرش مخدوش است و هم از اين جهت كه راهكار روانشناختي او قادر به غلبه بر ترديدهاي شكاكانه نيست؛ بنابراين موضع شكاكانه هيوم از جهات مختلفي پذيرفتني نيست و نميتواند جايگزين تبيين عقلي و صحيح فيلسوفان مسلمان براي اين اعتقادات باشد
چكيده لاتين :
Hume is an empiricist philosopher who sometimes calls himself a skeptical philosopher and sometimes opposes skepticism; Hence, presenting a coherent image of Hume's philosophy is one of commentators` concern. This paper attempts to provide a coherent outline of Hume's views on skepticism. Hume logically justifies skepticism, but for psychological reasons, it is unstable and temporary; For this reason, while defending skeptical arguments about the "contagion of error in any rational argument" and the "denial of the rationality of natural beliefs (eg, belief in causality, belief in external existence, and belief in the self), he defends the inevitability of these beliefs and tries to preserve these beliefs by ignoring skeptical doubts. Of course, this article makes it clear that Hume's skeptical stance is not free from flaws; both because the skeptical arguments in question are distorted and because his psychological approach is incapable of overcoming skeptical doubts; Therefore, Hume's skeptical position may not be taken as acceptable in many ways and cannot replace the rational and correct explanation of Muslim philosophers in the field.