ارزيابي ميزان آلودگي به آفلاتوكسين M1 در شير پاستوريزه شهرستان‌هاي كرمان و رفسنجان در سال‌هاي 98 1397: يك مطالعه توصيفي

زمينه و هدف: آفلاتوكسين ها تركيبات بسيار جهش زا، سمي ‌و سرطان زا هستند. آفلاتوكسينB1  از طريق خوراك دام آلوده وارد بدن حيوانات شده و پس از متابوليزه شدن در كبد به صورت آفلاتوكسين M1 وارد شير مي شود. اين مطالعه با هدف تعيين ميزان آفلاتوكسين M1 جهت بررسي وضعيت كيفي شير پاستوريزه انجام شد. مواد و روش ها: در اين مطالعه توصيفي، تعداد 39 نمونه شير پاستوريزه از سطح عرضه شهرستان رفسنجان و كرمان در زمستان سال 1397 و تابستان سال 1398 جمع آوري شدند. ميزان آفلاتوكسين با روش كروماتوگرافي مايع اندازه گيري شد. تفاوت بين فصل و محل توليد و عرضه متفاوت در اين مطالعه براساس آزمون هاي ناپارامتري Mann Whitney و KruskalWallis ارزيابي شد. يافته ها: آفلاتوكسين M1 در كليه نمونه هاي شير پاستوريزه در محدوده ng/L 5/41 125/37 تشخيص داده شد. ميزان آلودگي به آفلاتوكسين M1 در 2.6  درصد (1 نمونه) و 17.9 درصد (7 نمونه) از نمونه ها به ترتيب بالاتر از استاندارد ملي ايران (ng/L100) و اروپا (ng/L50) بود. ميانگين آلودگي در نمونه هاي شير توليد شده در مناطق مختلف به طور معني داري متفاوت بودند (p 0.05). ارزيابي ريسك خطر سرطان زايي آفلاتوكسين در شير پاستوريزه نشان داد كه خطري در خصوص مصرف شير، سلامت بزرگ‌سالان را تهديد نمي كند (HI 1) كه اين موضوع در خصوص كودكان صادق نبود (10 HI 1). نتيجه گيري: مقادير بالاي آفلاتوكسين در نمونه هاي شير مي تواند يك خطر بالقوه براي سلامت عمومي باشد. لذا پايش و كاهش سطح آفلاتوكسين در خوراك دام و شير خام تحويل شده توسط كارخانجات لبني را مي توان به عنوان اولين قدم براي كنترل انتقال آفلاتوكسينM1  در نظر گرفت.