مطالعه ويژگي‌هاي جغرافيايي فاسيولوزيس حيواني در استان كهگيلويه و بويراحمد طي سال هاي 1397-1395 با استفاده از روش سيستم‌هاي اطلاعات جغرافيايي: يك مطالعه مقطعي

زمينه و هدف: فاسيولوزيس (Fasciolosis) بيماري مشترك بين انسان و دام كه ناشي از ابتلاء به كرم هاي كبدي فاسيولا هپاتيكا و فاسيولا ژيگانتيكا است. چرخه زندگي اين ترماتودها تحت تأثير عوامل آب و هوايي و جغرافيايي است. هدف از اين مطالعه تعيين ويژگي هاي جغرافيايي فاسيولوزيس حيواني در استان كهگيلويه و بويراحمد طي سال هاي 13971395 با استفاده از سيستم هاي اطلاعات جغرافيايي بود. مواد و روش ها: در اين مطالعه مقطعي، ميزان شيوع جنس فاسيولا در دام هاي كشتار شده شهرستان هاي مختلف از اطلاعات اداره دامپزشكي استان استخراج شد. لايه هاي آب و هوايي بر اساس مدل هاي درون يابي ساخته شد. اطلاعات ميانگين بارندگي، تبخير و رطوبت سالانه، ميانگين سالانه سرعت باد، ميانگين دماي متوسط سالانه، ميانگين حداقل و حداكثر دماي ساليانه، ميانگين ارتفاع، شيب و مساحت پوشش هاي گياهي از لايه هاي زمين مرجع استخراج و ارتباط هر يك از متغيرها با شيوع بيماري در دو گروه شهرستان هاي با شيوع بالا و پايين با آزمون t دو نمونه مستقل سنجيده شد. يافته ها: بيش‌ترين شيوع فاسيولوزيس حيواني در دام هاي كشتار شده استان كهگيلويه و بويراحمد 5.3 درصد و متعلق به شهرستان گچساران بود. بين فاكتور ميانگين رطوبت سالانه و شيوع فاسيوليازيس رابطه مستقيم مشاهده شد (0.023=P). بين ساير فاكتورهاي مورد مطالعه و ميزان عفونت ارتباط معني داري يافت نشد (0.05 P). نتيجه گيري: به نظر مي رسد ارتباط رطوبت با شيوع فاسيوليازيس بيش‌تر به واسطه تأثير رطوبت بر چرخه زندگي حلزون و گياهان ميزبان واسط فاسيولا باشد. با كمك اين نتايج مي توان كيفيت برنامه هاي كنترل بيماري را بهبود بخشيد و به صرفه جويي قابل توجهي در هزينه هاي اقتصاد دامداري و نيز بهداشتي درماني نائل شد.