بازتاب آداب و سنن فرهنگي در غزليات آزاد بلگرامي

يكي از بخش‌‌هاي مهم فولكلور، آداب و رسوم و سنن فرهنگي است. مبحثي كه با دقّت در رفتار فردي و اجتماعي افراد يك جامعه مي‌‌توان نشانه‌‌هاي آن را مشاهده و تأثير آن‌‌ها را در شئونات زندگي درك كرد. تجربۀ اين عناصر فرهنگي و همزيستي با آن‌‌ها در ذهن و زبان شعرا تأثيرگذار بوده و در دوره‌‌هاي مختلف دستاويز خلق مضامين جديد شده‌است. آزاد بلگرامي در زمرۀ شاعران پارسي‌گوي هندي است كه در اشعار وي آداب و سنت‌‌هاي فرهنگي اسلامي و هندي حضور و ظهور چشمگيري دارد؛ از‌اين‌رو نوشتار حاضر در پي آن است كه به روش توصيفي تحليلي مبحث آداب ‌و رسوم را كه داراي بيشترين بسامد در شعر بلگرامي است، بررسي كند و به اين سؤال پاسخ دهد كه آداب و سنن فرهنگي در غزل آزاد بلگرامي، بومي مردمان هند است يا تحت‌تأثير فرهنگ اسلامي يا ايراني قرار گرفته‌است؟ نتايج به‌دست‌آمده نشان‌‌دهندۀ اين موضوع است كه برخي از آداب‌ و رسوم ازجمله خال زنان هند، مرده‌سوزي و جويدنِ پان، خاص و بومي مردمان هند است؛ اما بيشترين بسامد مربوط به مواردي است كه شاعر از فرهنگ اسلامي و ايراني تأثير پذيرفته است؛ ازجمله آداب مهمان‌‌نوازي، سوگواري و اعياد مذهبي كه بسامد بالايي هم در شعر او دارند و به نظر مي‌‌رسد علقه‌‌هاي ديني بلگرامي و توجه فراوان به سنن ديني، وي را از توجه بيشتر به رسوم ملي و شاد هند غافل كرده‌است.