اثر سيليسيم بر ويژگي هاي آگرو فيزيولوژيك گندم در شرايط تنش خشكي

Effect of Silicon on Agro physiological Characteristics of Wheat under drought stress conditions

گندم يكي از اساسي‌ترين و مهمترين منابع تغذيه در جهان به شمار مي‌رود. يافتن راهكاري جهت كاهش اثر تنش خشكي بر عملكرد كمي و كيفي آن مي‌تواند، هر كشور را در رسيدن به امنيت غذايي بيشتر كمك كند. به منظور بررسي اثر سيليسيم بر خصوصيات آگروفيزيولوژيك گندم در شرايط تنش خشكي، پژوهشي در مزرعه تحقيقاتي موسسه خاك و آب انجام گرديد اين آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار طي دو سال زراعي 99-1398 و 1400- 1399 اجرا شد, تيمارهاي آزمايش شامل تنش خشكي در سه سطح بدون تنش، تنش ملايم و تنش شديد به ترتيب با 75 و 50 و 25 درصد رطوبت قابل استفاده در خاك به عنوان فاكتور اول و سيليكات پتاسيم در چهار سطح عدم استفاده از سيليسيم (شاهد) و 20 كيلوگرم در هكتار به‌صورت خاك كاربرد در ساقه دهي و غلظت‌هاي 5/2 و 5 كيلوگرم در هكتار محلول‌پاشي در مرحله‌ي ساقه، ظهور سنبله و مرحله‌ي خميري شدن به عنوان فاكتور دوم برگندم رقم سيوند (حساس به كم آبي) در دو سال به اجرا در آمد. نتايج تجزيه واريانس نشان داد اثر تنش خشكي و سيليسيم بر صفات عملكرد دانه، طول سنبله، قطر ساقه، ارتفاع بوته، غلظت كلرفيل a معني دار بود. نتايج نشان داد در برهمكنش عدم تنش خشكي با محلول پاشي 5 كيلوگرم در هكتار بهترين عملكرد دانه به مقدار 7892 كيلوگرم حاصل شده است. براساس نتايج پژوهش به نظر مي‌رسد كاربرد سيليسيم به صورت خاك كاربرد و محلول پاشي موجب بهبود عملكرد دانه مي گردد.

Wheat is one of the most basic and important sources of nutrition in the world. Finding a solution to reduce the effect of drought stress on its quantitative and qualitative performance can help countries to achieve greater food security. In order to investigate the effect of silicon on agro physiological properties of wheat under drought stress, this experiment was conducted as a factorial in a randomized complete block design with three replications. During two cropping years 2019-2020 and 2020-2021 It was carried out in the research farm of Karaj Soil and Water Institute Experimental treatments include drought stress at three levels without stress, mild stress and severe stress with 75, 50 and 25% of soil moisture usable as the first factor, respectively. an‎d potassium silicate in four levels of non-use of control silicon and 20 kg , ha as soil used in stemming and concentrations of 2.5 and 5 kg , ha foliar application in stem stage, spike emergence and pasteurization stage as the second factor of cultivar was implemented in two years. The results of analysis of variance showed the effect of drought stress and silicon on grain yield, spike length, stem diameter, plant height, chlorophyll a concentration were significant. The results showed that in the interaction of non-drought stress with foliar application of 5 kg , ha, the best grain yield was 7892.00 kg. Based on the results of the present study, it seems the application of silicon as soil application and foliar application has improved grain yield.