پديد آورندگان :
اسديان، قاسم سازمان تحقيقات آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تقيقات و آموزش كشاورزي - بخش تقيقات جنگل و مرتع ، همدان، ايران , عظيم نژاد، زهرا سازمان تحقيقات آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تقيقات و آموزش كشاورزي - بخش تقيقات جنگل و مرتع ، همدان، ايران , بهراملو، رضا سازمان تحقيقات آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تقيقات و آموزش كشاورزي - بخش تقيقات جنگل و مرتع ، همدان، ايران
كليدواژه :
آتش سوزي , سولان , مرتع , تنوع زيستي , مقاوم به آتش , سولان
چكيده فارسي :
به منظور بررسي اثرات آتشسوزي بر تنوع گونه‌اي و پوشش گياهي مراتع، يك منطقه آتشسوزي و يك منطقه بدون آتشسوزي (شاهد) كه به صورت يكنواخت بود، در مراتع سولان همدان انتخاب شد. چهار ترانسكت به طول 200 متر به روش تصادفي سيستماتيك انتخاب و بر روي هر ترانسكت به فاصله 20 متر، 10 كوادرات يك مترمربعي پياده شد. نمونه‌برداري از پوشش گياهي طي سه سال و در سال‌هاي 1397، 1398 و 1399 صورت گرفت. شاخص‌هاي تنوع‌زيستي مانند غناي مارگالف و منهنيك و ناهمگني سيمپسون، شانون وينر و برگر-پاركر محاسبه شد. نتايج نشان داد كه گونه‌هايي مانند گون زرد (Astragalus verus)،گون سفيد Astragalus gossypinus))، كلاه‌ميرحسن (Acantholimon bromifolium)، (Acantholimon olivieri) و چوبك (Acanthophyllum crassifolium) به آتشسوزي حساس هستند. از طرفي گونه‌هايي مانند ورك (Rosa persica) به دليل وجود ريشه‌هاي ريزومي و زيرزميني گسترده به آتشسوزي بسيار مقاوم مي‌باشند. همچنين نتايج بررسي شاخص‌هاي تنوع‌زيستي نشان داد كه آتشسوزي در سال اول موجب تغيير در تنوع گياهي منطقه آتشسوزي شد. در اين منطقه پس از آتشسوزي تنوع گونه‌اي كاهش و غناي گونه‌اي افزايش يافت. در منطقه آتشسوزي شده در سال‌هاي دوم و سوم اختلاف معني‌داري از نظر شاخص‌هاي تنوع مشاهده نشد كه نشان‌دهنده احياي اين منطقه، دو سال پس از آتشسوزي بود.
چكيده لاتين :
A burned area and a homogeneous area without fire (control) were selected in Solan, Hamadan province, to investigate the effects of fire on vegetation and rangeland species diversity. Four transects with a length of 200 m were established using a systematically random method, and ten plots of one square meter were installed on each transect at a distance of 20 m. Vegetation sampling was done for three years in 2018, 2019, and 2010. Biodiversity indicators such as Margalef, Menhinick, Simpson, Shannon Wiener, and Berger-Parker were calculated. The results showed that species such as Astragalus gossypinus, Astragalus verus, Acantholimon bromifolium, and Acanthophyllum crassifolium were sensitive to fire. On the other hand, species like Rosa persica were very resistant to fire due to their rhizome and extensive underground roots. Also, the comparison of biodiversity indicators between control and burned areas showed that the fire in the first year caused a change in plant diversity in the burned area. In this region, after the fire, the diversity of species decreased, and the species richness increased. Moreover, in the second and third years after the fire, there was no significant difference in terms of diversity indicators between control and burned area, which indicates the revival of the burned area after two years.
