ارزيابي رفتار ايمن حسابداران از طريق طراحي الگوي اخلاق حرفه‌اي حسابدار

Assessing the Safe Behavior of Accountants by Designing an Accountant's Professional Ethics Model

مقدمه : اخلاق موضوعي است فراگير كه همه جوانب زندگي بشر را پوشش مي‌دهد. رشد روزافزون جامعه بشري و پيچيده شدن روابط و مناسبات اجتماعي، پيدايش حرفه‌هاي گوناگون را ايجاب مي‌كند. تداوم حيات اين حرفه‌ها به نوع و كيفيت خدماتي بستگي دارد كه آن‌ها ارائه مي‌كنند و اعتماد و اعتباري است كه در نتيجه ارائه اين خدمات به دست مي‌آورند. براي افزايش تأثير اخلاق حرفه‌اي وجود الگوهاي منطبق با فرهنگ و جامعه لازم است و با شناخت آن‌ها مي‌توان ابعاد بروز رفتار ايمن از سوي حسابداران را واكاوي كرد. روش پژوهش: روش اين پژوهش از نظر هدف كاربردي بوده و بر حسب روش تحقيق، آميخته كمي و كيفي است. جامعه آماري متشكل از مقاله‌هاي داخلي انتشاريافته مرتبط با اخلاق حرفه‌اي حسابداري مي‌باشد. در اين تحقيق معيارهاي مؤثر بر اساس پژوهش‌هاي پيشين ، شناسايي و در قالب 5 شاخص اصلي انتخاب شد. سپس ابزار پرسشنامه محقق ساخته براي تعيين الگوي نگاشت شناخت فازي به طراحي و اجرا شد. يافته‌ها : نگاشت شناخت فازي ميان 5 مؤلفه اصلي نشان داد كه بين تمام مؤلفه‌ها رابطه علت و معلولي وجود دارد ، اما اين رابطه علت و معلولي در برخي موارد مثبت و در موارد ديگر منفي است .نتايج نشان داد كه مؤلفه فردي با مؤلفه سازماني رابطه منفي و با ساير مؤلفه‌ها رابطه مثبت دارد . مؤلفه اجتماعي تنها با مؤلفه فردي رابطه مثبت و با ساير مؤلفه‌ها رابطه منفي دارد . به عبارت ديگر مؤلفه اجتماعي با شاخص‌هاي سازماني ، حرفه‌اي گرايي و زيست‌محيطي رابطه معكوس دارد كه بيشترين شدت جريان عبوري معكوس ، به مؤلفه زيست‌محيطي مربوط مي‌شود . نتيجه‌گيري : با درك اخلاق حرفه‌اي حسابداران و شناسايي مؤلفه‌هاي اساسي آن و تعيين چگونگي ارتباط ميان اين مؤلفه‌ها در ابعاد مختلف و مشخص نمودن ميزان اهميت هر يك از آن‌ها مي‌توان چارچوب يا قالب مشخصي جهت رعايت شدن يا نشدن اخلاق حرفه‌اي توسط حسابداران و نيز تمايل به رفتار كردن بر اساس آيين رفتار حرفه‌اي را طراحي نموده و به اجرا درآورد تا از اين طريق باعث كاهش رفتارهاي ناايمن و در نتيجه آن كاهش نرخ وقوع حوادث، در صنايع كشور شد.

Introduction: Ethics is a pervasive subject which covers all aspects of human life. The rapid growth of human society and the complexity of social relations require the emergence of various professions. Survival of these professions depends on the type and quality of services they provide and the trust and credibility that they gain as a result of providing these services. To increase the impact of professional ethics, it is necessary to have patterns consistent with culture and society, and by recognizing them, the dimensions of safe behavior by accountants can be explored. Research Method: This was an applied study in terms of purpose, and based on the research method, it was both quantitative and qualitative. The statistical population consisted of published domestic papers related to accounting professional ethics. In this study, effective criteria based on previous research were identified and selected in the form of 5 main indicators. Then, a researcher-made questionnaire was designed and implemented to determine the fuzzy cognition mapping pattern. Findings: Fuzzy cognition mapping among 5 main components showed that there is a cause and effect relationship between all components. However, this cause and effect relationship is positive in some cases and negative in others. Results indicated that an individual component has a negative relationship with an organizational component and a positive relationship with other components. Social component has a positive relationship only with the individual component and a negative relationship with other components. In other words, social component is inversely related to organizational, professionalism and environmental indicators, and the highest intensity of the reverse flow is related to the environmental component. Conclusion: By understanding professional ethics of accountants and identifying its basic components and determining the relationship between these components in different dimensions and specifying the importance of each of them, a specific framework or format can be designed and implemented for observing or not observing professional ethics by accountants and the desire to behave based on the code of professional behavior .This is to reduce unsafe behaviors, and as a result, reduce the rate of accidents in the country's industries.