چالشي بر طبقه بندي انواع اضافه در دستور زبان فارسي (بحثي دربارۀ قواعد افزودگي در زبان فارسي)

مقالۀ كنوني به بررسي روشهاي طبقهبندي انواع اضافهها در دستور زبان فارسي ميپردازد و نظريههاي پيشين در بارة نامگذاري انواع اضافهها و شيوههاي طبقهبندي آنها را در كتابهاي دستور يا منابع زبانشناسي به چالش ميكشد. اهميت اين تحقيق در گشودن بحث ضرورت كاربردي بودن طبقهبندي اضافات است. مهمترين بحث نظريِ اين مقاله، به چالش كشيدن مقايسههاي نادرستِ انواع اضافهها در زبان فارسي با زبان عربي و يا زبانهاي اروپايي است. پرسشهاي اساسي مقاله اين است كه چه كاستيهايي در طبقهبندي اضافات در منابع پيشين وجود داشته است و چگونه ميتوان قواعدي وضع كرد كه تشخيص انواع اضافات را بدون استثنا (و يا با حداقل استثناها) امكانپذير سازد. اين مقاله، حاصل پژوهشي پردامنه بر روي مبحث اضافات بوده است و به روش توصيفي تحليلي و با استناد به منابع كتابخانهاي (از قرن يازدهم هجري تا به امروز)، به اين نتيجه ميرسد كه بسياري از طبقهبنديهاي متأخر در مبحث اضافات فاقد جنبه كاربردي هستند و قابليت شمول بر اضافههاي مشابه خود را ندارند و طبقهبندي اضافات بر حسب رابطههاي معنايي، امكانِ دستيافتن به معنيِ كلام در زبان معاصر و همچنين در كلام ادبي را تسهيل ميكند و به تحليل و درك سخن ادبي يا غير ادبي ياري ميرساند و لذا آن را به عنوان طبقهبندي موثر و مفيد در انواع اضافات ميتوان پذيرفت.