عنوان مقاله :
پيشينه‌شناسي و ديرين‌شناسي گرامي‌داشت پيشوايان اماميه در عرفان كهن خراسان: تطبيق و تقريب تصوف و تشيع
عنوان به زبان ديگر :
Historiography and Paleontology of Honoring Imami Leaders in Ancient Mysticism of Khorasan: A Comparison and Approximation of Sufism and Shiism
پديد آورندگان :
واعظي منفرد، سجاد دانشگاه سيستان و بلوچستان - گروه اديان و عرفان , نصيري، محمد دانشگاه تهران - دانشكده معارف و انديشه اسلامي - گروه تاريخ و تمدن اسلامي
كليدواژه :
تصوف , تشيع , عرفان , امامان شيعه , مكتب خراسان , پيران خراسان , عرفان خراسان
چكيده فارسي :
دوازده امام، نماينده نما و نهان «ولايت»، و چشمه مهر و دانايي، افزون بر پيشوايي همگاني و جانشيني رسول (ص)، الگوهاي زيست معنوي و نمايندگان درون‌گرايي اسلامي نيز بوده‌اند، بدان‌گونه كه دلبستگي به آل احمد (س) كليدواژه همه طريقت‌هاي عرفاني، به‌ويژه عارفان خراسان بوده و آموزه‌هاي ايشان، يكي از سرچشمه‌هاي بنياديني است كه مكتب عرفاني خراسان را بر پاي داشته است. در پژوهش پيش رو كوشيده‌ايم با آوردن گواه‌هاي انبوه از يادگارها و نوشته‌هاي ديرمان مكتب خراسان و قومس، و بازخواني سخنان پيران خراسان به روش واكاوانه (تحليلي)، ارج‌نهادن و گرامي‌شمردن نبيره زهرا (س) و دلبستگي و سرسپردگي به پيشوايان تشيع را استوار كنيم؛ نوعي راستي‌پژوهي با گواهي‌هاي تاريخي كه از يك سو از انگيزه‌هاي گرايش ايرانيان به تشيع پرده برمي‌دارد و از سوي ديگر نزديكي بيشتر تشيع و تصوف (عرفان) را مي‌نماياند. وارسي تاريخي پيوند معنوي پيران و عارفان خراسان با امامان شيعه (ع)، نشان‌دهنده سيري تاريخي از تشيع محبتي تا تشيع اعتقادي و كلامي، و استمرار معنويت آل زهراء در اقليم خراسان و عرفان اين سرزمين است.
چكيده لاتين :
The twelve Imams, the visible and hidden representatives of the divine guardianship,
and the source of love and wisdom, in addition to the general leadership and
succession of the Prophet (S), have also been the role models of spiritual life and
representatives of Islamic introversion, so that attachment to them is the key to all
mystical paths, especially the mystics of Khorasan. Their teachings are one of the
fundamental sources that established the mystical school of Khorasan. In the present
research, we try to establish the honor and respect of Zahra's (AS) descendants and
the attachment and devotion to the Shiite leaders by bringing a lot of evidence from
the relics and ancient writings of Khorasan and Qumis schools and re-reading the
words of Khorasan elders in an analytical way. A kind of fact-finding with historical
evidence, on the one hand, can reveal the motives of Iranians' tendency towards
Shiism and on the other hand, can show the closeness between Shiism and Sufism
(mysticism). The historical examination of the spiritual connection of the elders and
mystics of Khorasan with the Shiite Imams (AS) shows the historical current from
love-based Shiism to doctrinal and theological Shiism and the continuation of the
spirituality of the descendants of Zahra and mysticism in Khorasan.
