تعيين نرخ بهينه تسهيلات مسكن و بررسي نقش آن بر پيوند تسهيلات و شاخص قيمت مسكن در ايران

بخش مسكن در اقتصاد از جايگاه ويژه‌اي برخوردار بوده است و همواره يكي از نيازهاي ضروري خانواده‌ها محسوب مي‌شود. در ايران همواره شاهد شكاف بين عرضه و تقاضا و افزايش قيمت مسكن طي چند دهه اخير بوده‌ايم؛ ازاين‌رو براي تأمين مسكن اقشار مختلف جامعه و كاهش شكاف بين تقاضا و عرضه مسكن در ايران و در راستاي كنترل رشد قيمت آن، بايد عوامل تعيين‌كنندة قيمت اين بخش به‌طور علمي بررسي شود؛ بنابراين، در تحقيق حاضر ابتدا متغيرهاي مؤثر بر قيمت مسكن معرفي مي‌شوند و سپس نقش نرخ بهره تسهيلات اعطايي به بخش مسكن بر رابطه بين تسهيلات اين بخش و قيمت مسكن بررسي مي‌شود و همچنين نسبت به تعيين نرخ آستانه‌اي بهره تسهيلات مسكن در دوره 1399-1370 براي ايران اقدام شده است. براي رسيدن به اين هدف از اطلاعات اقتصادي بانك مركزي و گزارش‌هاي اقتصادي مركز آمار ايران و تكنيك رگرسيون آستانه‌اي ارائه‌شده توسط هانسن (2000) بهره برده شده است.نتايج مدل آستانه‌اي نشان مي‌دهند بين تسهيلات مسكن و قيمت مسكن ارتباط غيرخطي و معناداري وجود دارد؛ به‌طوري‌كه نرخ بهره آستانه‌اي تسهيلات مسكن 14.79 درصد برآورد شده است؛ يعني زماني كه نرخ بهره تسهيلات از ميزان آستانه برآوردي بيشتر شود، آنگاه تسهيلات مسكن اثر مثبت و معنادار كمتري نسبت به حالتي دارد كه نرخ بهره فوق از ميزان آستانه برآوردي كمتر باشد؛ زيرا با افزايش نرخ بهره تسهيلات، به‌دليل افزايش هزينه اخذ تسهيلات، تقاضا براي آن كاهش مي‌يابد كه درنتيجه توان و تقاضا براي خريد مسكن نيز كاهش مي‌يابد و موجب اثر كمتر تسهيلات بر قيمت مسكن مي‌شود.