تدوين و اعتباريابي برنامه آموزش فرزندپروري نوجوانان در فضاي مجازي

Codification and Validation of Adolescents Parenting Program in Cyberspace

هدف از پژوهش حاضر، تدوين و اعتباريابي برنامه آموزش فرزند‌پروري نوجوانان در فضاي مجازي بود. روش پژوهش كيفي از نوع نظريه زمينه‌اي به روش استراوس و كوربين بوده و داده‌ها با استفاده از مصاحبه‌هاي نيمه ساختار يافته عميق با والدين مدارس منطقه 13 تهران بدست آمد. نمونه‌گيري به روش هدفمند بوده و شركت كنندگان واجد ملاك‌هاي ورود به پژوهش بودند. ابزار مطالعه مصاحبه عميق بود و نمونه‌گيري تا اشباع كامل ادامه يافت. داده‌ها در سه سطح گذگذاري شدند. در رابطه با كد نظري آسيب شناسي، كدهاي محوري آسيهاي رواني، اجتماعي، جسماني، عملكردي و تربيتي همراه با 22 كد باز استخراج شدند و در رابطه با كد نظري راهبردهاي مقابله با آسيبهاي فضاي مجازي كدهاي محوري كنترل زمان ارتباطات، كنترل دسترسي‌ها، آگاه‌سازي فرزندان، مهارت و آگاهي والدين، قانون‌گذاري و تعامل موثر با نوجوانان همراه با 32 كد باز استخراج گرديدند. كدهاي باز، مفهومي و نظري بر اساس مدل استراوس و كوربين با تاييد شش متخصص مشاوره و روانشناسي به اعتباريابي دروني و سازه مورد بررسي قرار گرفتند. سپس مدل مفهومي تعامل دو طرفه آسيب‌ها و راهبرد‌هاي مقابله با آسيبها در فضاي مجازي طراحي شد. نهايتا و بر اساس مدل مفهومي، برنامه آموزش فرزندپروري نوجوانان در فضاي مجازي تدوين گرديد. طبق مدل بدست آمده، آسيبها و راهبردهاي مقابله با فضاي مجازي با هم در تعامل هستند و رابطه دوطرفه دارند. لذا برنامه شش مرحله‌اي آموزش فرزندپروري والدين در فضاي مجازي قادر است راهبردهاي موثري در زمينه فرزندپروري با توجه به آسيبهاي فضاي مجازي به والدين پيشنهاد بدهد.

The purpose of this study was to develop and validate a program for educating adolescents in cyberspace. The present study is a qualitative theory grounded and the research data were obtained using semi-structured and in-depth interviews with parents of Tehran’s Area 13 who met the entry criteria. The study measure was in-depth interview and sampling was continued until complete saturation. Data were coded at three levels. Regarding to the theoretical code of cyberspace psychopathology, the central codes of mental, social, physical, functional and educational pathologies along with 22 open codes were extracted and in relation to the theoretical code of coping strategies for dealing with cyberspace injuries, Parental awareness, legislation and effective interaction with adolescents were extracted with 32 open codes. Open, conceptual, and theoretical codes based on the Strauss-Korbin model were validated by counselings and psychologists with validation by constructive and internal method of evaluations. Then, a conceptual model of two-way interaction of psychopathologies and coping strategies to deal with cyberspace were designed. Finally, based on the conceptual model, a program for educating adolescents in cyberspace was developed. According to the obtained model, the pathologies and strategies of dealing with cyberspace interact with each other and have a two-way relationships. Therefore, the six-stage program of parenting education in cyberspace is able to suggest effective strategies in the field of parenting with regard to the harms of cyberspace for parents.