سبك دانشگاه‌داري در بيان و سيرۀ آيت‌الله مهدوي كني؛ به سوي يك دستور كار پژوهشي

هدف: تحول جامعه در گرو تحول بينشها و گرايشها و به عبارتي؛ در گرو تحول دانشگاه است. سيرۀ برخي دغدغه‌مندان اصلاح اجتماعي همچون آيت‌الله مهدوي مبني بر ساخت دانشگاه و تحول كليشه‌هاي قبلي نيز بر اين ادعا صحّه مي‌گذارد. بنيانگذاري دانشگاه امام صادق توسط آيت‌الله مهدوي، نشانگر اين است كه تحول علوم انساني و به تبع از آن تحول اجتماعي را نمي‌توان صرفاً به يك مباحثۀ نظري و معرفتي تقليل داد؛ بلكه بايد براي رهگيري عملياتي آن، به ساخت عوامل غير معرفتي از جمله دانشگاه و سبك حكمراني آن، براي راهبري اين تحول قدم نهاد. به اذعان بسياري از صاحب‌نظران داخلي و خارجي، يكي از عناصر كليدي در بنيانگذاري و ابقاي دانشگاه، سبك راهبري و حكمراني و به عبارت ساده‌تر؛ نحوۀ چينش و تنظيم اقتدارهاي موجود در آن است. با وجود آنچه در دنيا جريان دارد، توجه به اين مقوله در ادبيات ايرانياسلامي كمتر ديده مي‌شود؛ در حالي كه با استنطاق از الگوهاي شكل‌گرفته در دامان انقلاب اسلامي، مي‌توان سهم ياري‌هاي خوبي براي اين موضوع داشت. لذا پژوهش حاضر، با هدف مطالعۀ نحوۀ ساخت و راهبري آيت‌الله مهدوي در دانشگاه امام صادق انجام شد. روش: در اين پژوهش سعي شده است پس از مرور گسترده و تحليلي زمينه و زمانۀ دانشگاه مدرن و سير تطوّر الگوهاي راهبري آن، يك چارچوب مفهومي ارائه شود. با توجه به اين چارچوب، داده‌هايي از آثار باقي‌ماندۀ آيت‌الله مهدوي گردآوري و با روش تحليل مضمون، تحليل شدند و بر اساس آنها، ايده و اصول دانشگاه‌داري ايشان استخراج شدند. يافته‌ها: اصول دانشگاه‌داري آيت‌الله مهدوي عبارتند از: سبكي مبتني بر انسان‌سازي، به كارگيري سنن حوزۀ علميه در دانشگاه با تأكيد بر معارف اسلامي، استقلال تعامل‌گرايانه در نسبت با وزارت علوم و استقلال مالي. نتيجه‌گيري: در نهايت مي‌توان گفت كه اين پژوهش، سنگ بنايي را براي يك بستر پژوهشي يا دستور كار پژوهشي جديد در باب سبك راهبري دانشگاهي آيت‌الله مهدوي ارائه كرده است.