واكاوي سه مقام عرفاني «توكّل»، «صبر» و «توبه» با تكيه بر تفسير «مخزن‌ العرفان» از بانو امين و «فتوحات‌‌ مكيه» ابن‌ عربي

Analysis of Three mystical positions: Tavakol, Sabr and Tobah (Based on The interpretation of Makhzan Al- Irfan of Banu Amin and Al-Futuhat Al-Makkiyah of Ibn Al-Arabi)

عرفان در لغت به معناي شناختن و دانستن بعد از ناداني و شناسايي و آگاهي و درايت است و دراصطلاح به مفهوم معرفت خدا و عبادت عاشقانه­ وي و دريافت شيوه ­هاي آن است. در ميان تفاسير قرآن كريم، به آثاري برمي­خوريم كه مفسّر در آن­ها رويكرد عرفاني داشته و آيات قران كريم را از منظر عرفاني تفسير نموده ­است. يكي از اين مفسّران سيده نصرت‌ بيگم امين است كه در تفسير قرآن كريم به جنبه ­هاي عرفاني توجّه ­داشت. در مقاله حاضر تلاش ­شده ­است تا با روش توصيفي تحليلي و استفاده از منابع كتابخانه ­اي به ­ويژه آثاري كه در زمينه­ عرفان و تفسير قرآن كريم هستند، به بررسي ديدگاه­ هاي عرفاني بانو امين و ابن ­عربي پيرامون سه مقام عرفاني توكّل، صبر و توبه در قرآن كريم بپردازيم تا جنبه­ عرفاني غالب بر شخصيت ايشان بيش ­از پيش آشكار گردد. از بررسي ديدگاه­ هاي ايشان چنين استنتاج­ گرديد كه بانو امين به توكّل عملي، صبر بر سختي­ ها و توبه­ اي كه در راستاي ايمان باشد بسيار اهتمام دارد و تفسيري كه بر آيات مربوط به اين مفاهيم ارائه ­كرده حاكي از صبغه­ عرفاني شخصيت و اثر وي مي ­باشد.ابن ­عربي به ­عنوان مؤسس عرفان نظري بيشتر بر مسائل سلبي و ايجابي توكل، صبر و توبه تأكيد دارد.

Mysticism literally means knowing and knowing after ignorance, recognition, awareness and wisdom, and as a term it means knowing God and His loving worship and finding the path of it. Among the interpretations of The Holy Quran, we come across some works in which the commentator has a mystical perspective and approach to interpret the verses of The Holy Quran. One of these commentators is Seyyedeh Nusrat Beigom Amin, who paid attention to mystical aspects of interpreting The Holy Quran. In the present article, an attempt has been made to study the mystical views of Banu Amin and Ibn Al-Arabi about the three mystical positions of Tavakol(trust), Sabr(Patience), Tobah(Repentance) by descriptive-analytical method and using library resources, especially works in the field of mysticism and interpretation of The Holy Quran. Paying attention to patience and repentance in the Holy Quran leads to the mystical aspect and makes their characteristics more apparent. After examining her views, it was concluded that Banu Amin is very concerned with practical reliance, patience on hardships and repentance in the direction of faith, so she suggests a mystical interpretation of the verses related to these concepts. Ibn Al-Arabi, as the founder of theoretical mysticism, emphasizes more on the negative and positive issues of these three mystical terms.