تعيين عوامل مؤثر بر رفتار حفاظت از برق خانوارهاي روستايي استان خوزستان: كابرد مدل فعال سازي هنجار (NAM)

نسبت مصرف برق مسكوني به كل مصرف انرژي در دهه هاي گذشته در سراسر جهان به سرعت افزايش يافته است. درك نقش عوامل روانشناختي در زمينه رفتار حفاظت از برق در ارتقاء رفتارهاي صرفه جويي در مصرف برق و كاهش آلودگي هاي زيست محيطي براي توسعه پايدار يك كشور بسيار مهم است. در اين مطالعه، به منظور بررسي عوامل مؤثر بر رفتار حفاظت از برق، از مدل فعال سازي هنجار استفاده گرديد. جامعه آماري پژوهش را خانوارهاي روستايي دو شهرستان باغملك و حميديه در استان خوزستان (8450=N) تشكيل داده و با استفاده از فرمول كوكران، نمونه اي به حجم 440 خانوار تعيين و از روش نمونه گيري چند مرحله اي خوشه اي تصادفي، خانوارها انتخاب شدند. ابزار جمع آوري اطلاعات، پرسشنامه اي بود كه روايي صوري آن توسط متخصصين شامل دو گروه اعضاي هيأت علمي گروه ترويج و آموزش كشاورزي و كارشناسان سازمان آب و برق تأييد گرديد. افزون بر اين، براي تعيين ميزان پايايي بخش هاي مختلف پرسشنامه، از پيش آزمون و محاسبه ضريب آلفا كرونباخ استفاده شد كه بين 0.72 تا 0.92 بود و مورد تأييد قرار گرفت. به منظور تجزيه و تحليل داده ها جهت آمار توصيفي، همبستگي و رگرسيون از نرم افزار (SPSS(V20 استفاده شده است. نتايج آزمون همبستگي نشان داد متغير رفتار با متغيرهاي آگاهي از عواقب، خودكارآمدي، مسئوليت پذيري موقعيتي، هنجار اخلاقي، آگاهي از نياز، احساس غرور و احساس گناه رابطه مثبت و معنادار دارد. به طور كلي نتايج اين بررسي نشان داد، هنجار اخلاقي، احساس گناه و احساس غرور بر رفتار خانوارهاي روستايي نسبت به حفاظت از برق تاثير دارند. نتايج اين مطالعه پيامدهاي مهمي براي سياست گذاران كه هدف آن ها ترويج طيف گسترده اي از رفتارهاي صرفه جويي در برق مي باشد را به همراه دارد.