طراحي مدل برنامه‌ريزي عدد صحيح براي برنامه‌ريزي نيروي انساني آموزشي دانشگاه‌ها

Designing an Integer Programming Model for Teaching Staffs of Universities Planning

برنامه ­ريزي نيروي انساني به سازمان كمك مي‌كند تا از وضعيت نيروي انساني خود، نيروهاي مازاد، كمبود نيروي انساني و يا در تعادل بودن آن‌ها در بخش‌هاي مختلف اطمينان حاصل كند. به‌طورمعمول، تقسيم كاركنان آموزشي در دانشگاه­ ها بدون در نظر گرفتن نيازهاي واقعي و طبق چانه­ زني­ هاي صورت گرفته انجام مي ­شود. با توجه به عدم وجود برنامه­ ريزي مناسب، دانشگاه­ ها در بسياري از موارد با مشكلاتي مانند عدم برآورد دقيق نيروي موردنياز در بخش ­هاي مختلف، عدم تناسب بين تعداد نيروها و حجم فعاليت­ ها در قسمت­ هاي مختلف و عدم توانايي در برنامه­ ريزي مناسب ساعات اضافه­ كار كاركنان مواجه هستند. به همين منظور اين تحقيق به ارايه مدلي رياضي با استفاده از برنامه‌ريزي عدد صحيح براي بهينه‌سازي برنامه‌ريزي نيروي انساني كاركنان آموزشي دانشگاه­ ها پرداخته است. براي طراحي مناسب ­تر مدل و همچنين اعتبارسنجي آن از دانشگاه فردوسي مشهد به­ عنوان موردمطالعه استفاده‌شده است. براي انجام تحقيق در ابتدا يك مدل­ اوليه ارايه شد؛ در ادامه براي حل مدل ارايه‌شده، پارامترهاي مدل جمع ­آوري و درنهايت مدل طراحي‌شده با كمك نرم­ افزار گمز حل شد. پس از اعتبارسنجي نتايج، برنامه بهينه استفاده از كاركنان در سازمان موردمطالعه براي يك افق برنامه­ ريزي يك‌ساله ارايه‌شده است. بررسي خروجي­ هاي مدل، ضمن تأييد اعتبار مدل، نشان­ دهنده كيفيت مناسب آن بود.

Human resource planning helps the organization to ensure its human resource condition, surplus manpower, lack of human resources or being in balance in different sections. Typically, the division of teaching staffs in the universities takes place according to the bargaining power without taking into account the actual needs. In many cases, universities have problems such as lack of accurate estimation in required staff, disproportion between the number of staffs and the amount of activities and the inability to plan employee’s overtime due to lack of proper planning. To solve this problem, this research has provided a mathematical model for optimizing the human resource planning of universities’ teaching staffs using integer programming. In order to design the model more appropriately and validate it, Ferdowsi University of Mashhad was used as a case study. At first, initial modeling was performed to conduct the research. Then, to solve the proposed model, its parameters were collected and finally, it was solved with the help of GAMS software. After validating the results, optimum plan for using staff is presented for a one-year planning horizon to the organization under study. Examination of the model outputs, while confirming the validity of the model, showed its proper quality.