پديد آورندگان :
ناصري، رحيم دانشگاه ايلام - آموزشكده فني مهندسي و كشاورزي دهلران - گروه تكنولوژي توليدات گياهي، ايلام، ايران , ميرزايي، امير سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان ايلام - بخش تحقيقات علوم زراعي و باغي، ايلام، ايران , عباسي، امين دانشگاه مراغه - دانشكده كشاورزي - گروه مهندسي توليد و ژنتيك گياهي، مراغه، ايران
كليدواژه :
عنصر آهن , برگ پرچم , فسفر , منگنز , نيتروژن , گياه جو
چكيده فارسي :
با توجه به اينكه گياهان زراعي، بخش عمده عناصر غذايي ضروري مورد نياز خود را توسط خاك جذب كرده و در شرايط ديم كه كمبود جذب عناصر غذايي وجود دارد از طريق راهكارهايي مثل استفاده از كود زيستي مي‌توان جذب عناصر غذايي را در زراعت ديم افزايش داد، به همين جهت به منظور بررسي نقش قارچ ميكوريزا بر جذب عناصر غذايي ارقام جو ديم، آزمايشي تحت شرايط مزرعه به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در ايستگاه تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي سرابله، ايلام در سال زراعي 99-1398 اجرا گرديد. تيمار‌هاي آزمايشي شامل ارقام جو (محلي، ماهور، خرم و فردان) و منابع كودي شامل: شاهد (عدم مصرف منابع كودي)،50 درصد نياز فسفر گياه به صورت كود شيميايي، قارچ ميكوريزا، قارچ ميكوريزا همراه با 50 درصد نياز فسفر گياه به صورت كود شيميايي و 100 درصد نياز فسفر گياه به صورت كود شيميايي بودند. نتايج اين پژوهش نشان داد كه اثر برهكمنش رقم ×منابع كودي بر نيتروژن، فسفر، پتاسيم، منيزيم، آهن، مس و منگنز معني‌دار بود. برهمكنش جو رقم فردان ×قارچ ميكوريزا همراه با 50 درصد كود شيميايي فسفر داراي بيشترين نيتروژن (11/1 درصد)، فسفر (1/19 درصد)، پتاسيم (3/92 درصد)، منيزيم (0/292 درصد)، آهن (5/136 ميلي‌گرم بر كيلوگرم)، منگنز (8/65 ميلي گرم بر كيلوگرم) و مس برگ (71/65 ميلي گرم بر كيلوگرم) بود. با توجه به نتايج به دست آمده نشان داده شد كه در شرايط ديم منطقه رقم جديد فردان ×قارچ ميكوريزا همراه با 50 درصد كود شيميايي فسفر مي‌تواند توصيه گردد.
چكيده لاتين :
In order to investigate the effect of mycorrhiza fungi on nutrient uptake of barley in rain fed conditions, a field experiment was carried out in factorial analysis based on randomized complete block design with three replications at the farm station of Sarablah Agricultural Research Center, Ilam during 2019-2020 cropping season. Experimental factors were four barley cultivars (Mahali, Mahoor, Khoram, and Fardan) and fertilizer application including: control (without fertilizer application and mycorrhizal fungi), 50% P chemical fertilizer recommended based on soil test (25 keg/ha), mycorrhizal fungi (Glomus mosseae, Glomus etunicatum, and Rhizophagus irregularis), mycorrhizal fungi along with 50% P chemical fertilizer, and 100% P chemical fertilizer as recommended. Results indicated that interaction between cultivar and fertilizer sources had significant effect on nitrogen, phosphorus, potassium, magnesium, iron, copper, and manganese. Interaction of Fardan cultivar and mycorrhizal fungi + 50% phosphorus fertilizer resulted in the highest nitrogen (11.1%), phosphorus (1.19%), potassium (3.92%), magnesium (0.292%), iron (136.5 mg.kg-1) manganese (65.8 mg.kg-1), and copper (65.71 mg.kg-1) in leaves. According to the obtained results, in the rain fed conditions, the new cultivar Fardan is recommended with mycorrhizal fungi along with 50% phosphorus fertilizer given the high concentration of high macro elements (nitrogen, phosphorus, potassium and magnesium) and micro elements (iron, manganese, and copper) and the role of these elements in plant growth and photosynthesis.
