پديد آورندگان :
ملكي، مهرداد دانشگاه پيام نور - گروه زيست شناسي گياهي، تهران، ايران , سبحانيان، حميد دانشگاه پيام نور - گروه زيست شناسي گياهي، تهران، ايران , يزدان پناه، عنايت اله دانشگاه پيام نور - گروه زيست شناسي گياهي، تهران، ايران , ملكي، عباس دانشگاه آزاد اسلامي واحد ايلام - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه زراعت، ايلام، ايران
كليدواژه :
استويا , تركيبات فنلي , كم آبي، , گليكوزيد , قند قابل برداشت
چكيده فارسي :
اين بررسي به منظور بررسي تاثير محلول پاشي اسيد ساليسيليك بر عملكرد و مواد موثره استويا تحت تنش خشكي انجام شد. آزمايش در قالب طرح اسپليت پلات و در قالب بلوك هاي كامل تصادفي در 3 تكرار در مزرعه تحقيقات شهرستان سرآبله واقع در استان ايلام در سال 1400-1399 اجرا شد. تنش خشكي در سه سطح 100 (شاهد)، 75 و 50 درصد ظرفيت زراعي مزرعه و تيمار اسيد ساليسيليك در 2 سطح عدم مصرف و محلول پاشي (با غلظت 1 ميلي مولار) بود. در اين بررسي ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبي، وزن خشك ساقه، وزن خشك برگ، عملكرد ماده خشك كل، قند قابل برداشت، پروتيين، پرولين، كلروفيل كل، استويوزيد، گليكوزيد، ريبوديوزيد و تركيبات فنلي اندازه گيري شد. يافته هاي اين پژوهش نشان داد كه بيشترين عملكرد ماده خشك كل در شاهد و مصرف اسيد ساليسيليك به مقدار 77/2 گرم در گياه حاصل شد كه نسبت به كمترين عملكرد ماده خشك كل يعني تيمار 50 درصد ظرفيت زراعي و عدم مصرف اسيد ساليسيليك 34 درصد افزايش نشان داد. همچنين در تمام سطوح تنش خشكي مصرف اسيد ساليسيليك موجب افزايش عملكرد ماده خشك كل شد.. در تيمار عدم اعمال تنش خشكي كمترين قند در بوته و در تيمار با اسيد ساليسيليك، ميزان گليكوزيد بيشتر از شاهد بود. به طور كلي تنش خشكي موجب كاهش مقدار قند و ساير صفات رشدي گياه استويا شد و در اين بين مصرف اسيد ساليسيليك علاوه بر آنكه به تنهايي موجب بهبود خصويات كمي و كيفي گياه استويا شد، در سطوح مختلف تنش خشكي نيز موجب بهبود عملكرد اين گياه شد كه اين نتيجه بسيار حايز اهميت است.
چكيده لاتين :
This study was performed to investigate the effect of drought stress and salicylic acid on quantitative and qualitative yield and biochemical and physiological properties of stevia. An experiment was carried out based on a split plot design and randomized complete blocks with 3 replications in a research farm in Sarableh, Ilam during 2020-2021. Drought stress in 3 levels (control or 100% of field capacity, 75% of field capacity, and 50% of field capacity) and salicylic acid treatment in 2 levels (non-consumption and foliar application with a concentration of 1 mM) were applied. Plant height, number of periphery shoots, dry weight of stems and leaves, total dry matter yield, extractable sugars, and protein, proline, total chlorophyll, stevioside, glycoside, rebaudioside, and phenolic compound contents were assayed in the study. Findings showed that the highest total dry matter yield were obtained in irrigation control and salicylic acid consumption (77.2 g per plant), showing 34% increase compared to the lowest total dry matter yield obtained under 50% of field capacity irrigation and no salicylic acid consumption 34%. Also, in all drought stress treatments, applying salicylic acid improved total dry matter yield. In the treatment with no drought stress, the lowest sugar contents per plant were observed and in the treatment with salicylic acid the glucoside contents were more than the control. In general, drought stress reduced the amount of sugar and other growth traits of stevia plants. Applying salicylic acid in addition to improving the quantitative and qualitative traits of the stevia, improved the plant’s yield under various levels of drought stress, which is very important.
