رابطه نظريه‌هاي اخلاقي و رفتار اخلاقي در قضاوت حسابرسان

The Relationship between Ethical Theories and Ethical Behavior in Auditors' Judgments

هدف پژوهش حاضر، بررسي رابطه نظريه‌هاي اخلاقي و رفتار اخلاقي در قضاوت حسابرسان است. رفتار اخلاقي موضوعي مهم و حياتي براي حرفه حسابرسي است كه بدون وجود آن، اعتماد عمومي نسبت به حرفه مخدوش خواهد شد و آثار زيانباري متوجه حرفه مي‌شود. اين پژوهش كاربردي و از نوع توصيفي- همبستگي بوده و جامعه آن شامل حسابرسان مختلف كشور است كه 164 نفر از آنان با استفاده از نمونهگيري تصادفي ساده انتخاب شدند. براي آزمون فرضيه‌ها نيز از تحليل معادلات ساختاري و نرم‌افزار Smart PLS استفاده ‌شد. يافته‌هاي كلي پژوهش نشان ميدهد كه بين نظريه‌هاي موردبررسي و رفتار اخلاقي در حسابرسان رابطه معناداري در سطح 77 درصد وجود دارد. همچنين، ساير يافته‌ها نشان داد كه نظريه‌هاي ديگر گرايي (22 درصد)، عدالت گرايي (29 درصد)، خير گرايي (58 درصد) و فضيلت محور (21 درصد) رابطه مثبت و معناداري با رفتار اخلاقي در حسابرسان دارد. افزون بر آن، رابطه معناداري بين نظريه‌هاي وظيفه گرايي و سودگرايي با رفتار اخلاقي در حسابرسان مشاهده نشد. بررسي متغيرهاي كنترلي نيز نشان داد كه بين سن و جنسيت و رفتار اخلاقي حسابرسان رابطه معناداري وجود ندارد. با توجه به اهميت اخلاق حرفه‌اي در حسابرسي و اهميت فلسفه اخلاق و نظريه‌هاي اخلاقي در راستاي گسترش اخلاق حرفه‌اي، ضروري است اين موضوع موردتوجه بيشتري قرار گيرد تا بتوان در آينده سطح اخلاق حرفه را افزايش داد.

The purpose of this study is to investigate the relationship between ethical theories and ethical behavior in auditors' judgments. Ethical behavior is an important and vital issue for the auditing profession, without which public trust in the profession will be damaged and harmful effects will be felt on the profession. This research is an applied and descriptive-correlational study and its population include various auditors in the country, 164 of whom were selected using simple random sampling. Structural equation analysis and Smart PLS software were used to test the hypotheses. The general findings of the study show that there is a significant relationship between the theories under review and ethical behavior in auditors at the level of 77%. Also, the findings showed that other theories of altruism (22%), justice (29%), benevolence (58%), and virtue (21%) have a positive and significant relationship with ethical behavior in auditors. Also, there was no significant relationship between theories of conscientiousness and utilitarianism with ethical behavior in auditors. Examination of control variables also showed that there is no significant relationship between age and gender and the ethical behavior of auditors. Given the importance of professional ethics in auditing and the importance of philosophy of ethics and ethical theories to promote professional ethics, it is necessary to pay more attention to this issue to increase the level of professional ethics in the future.