تحليل عشق در ديوان مظفر شيرازي

Love in the Divan of Muzafar Shirazi

در اين مقاله، جايگاه عشق در ديوان مظفر شيرازي بررسي شده است. روش اين پژوهش توصيفي- تحليلي و هدفش ارائۀ فرهنگ‌نامۀ عشق در ديوان مظفر است. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه عشق محور تمام زندگي مظفر است؛ به‌طوري كه اين شاعر جان‌سوخته را لحظه‌اي از عشق جدا نمي‌يابيم. عشق سبب شور‌وحال‌هاي عرفاني و سخن اصلي او است. عشقي كه در غزليات مظفر مشاهده مي‌شود، رنگ و بوي عرفاني دارد وآنچه در ديگر اشعار او آمده، عشق مجازي است. مظفر همانند ديگر عارفان سير و سلوك، عشق را نيروي محركۀ خود در اين راه پرفرازونشيب و اساس بينش عرفاني مي‌داند؛ به همين دليل، هميشه با اهل خرد و انديشه در جدال است و خرد خام را به ميخانۀ عشق مي‌برد تا شراب عشق بنوشد و در نبرد با عقل، آبديده و پخته بيرون آيد. مظفر عاشق را بر زاهد رياكار كه درپي خواهش‌هاي نفساني و تعلقات دنيوي است ترجيح مي‌دهد. او زاهد را خداپرست نمي‌داند و دل به عاشقي مي‌دهد كه خطرات راه عشق را به جان مي‌خرد و در وادي سلوك، جان به جان‌آفرين تسليم مي‌كند.

The concept of love has been studied in this paper. The method of this research is descriptive- analytic. It's purpose is to present love dictionary in Mozafar 's Divan. The results show that love is the fundamental basis in Mozafar life, thus this poet doesn't consider his suffering soul aparted from love. Love causes the mystic spirits in him and is his main purpose. Love which is found in Mozafar sonnets has mystic concept and what is presented in other poems is virtual love. Mozafar considers love progress as his main force and the basis of mystical knowledge in this vicissitudinous way as other mystics, so he always contracts with other knowledgeables and brings raw knowledge to the love pub to drink love wine and become resilient. He prefers lover to hypocrite devout, because he believes that the devout is full of sensual desires and worldly affiliations. He believes that the devout is not God prayer and becomes interested in loving affair and tolerates the fears of loving path and surrender to life in solouk world.