محاسبه نياز آبي و ارائه الگوي كشت باغي كم آبخواه و سازگار با مناطق خشك، به منظور كاهش آسيب پذيري خشكسالي كشاورزي(مطالعه موردي :حوزه آبخيز پيشكوه استان يزد)

آب به عنوان يك عامل اصلي محدودكننده توليد، نقش مهمي در تعيين نوع فعاليت هاي كشاورزي ايران دارد. همچنين وقوع خشكسالي ها در دهه هاي گذشته، باعث تهديد اين فعاليت ها شده است. امروزه، يكي از موثرترين واكنش ها و راهكارهاي مديريت ريسك خشكسالي كشاورزي، شناخت مناطق آسيب پذير و تعيين الگوي بهينه كشت كم آبخواه مي باشد. لذا هدف از اين پژوهش، آناليز مكاني آسيب پذيري خشكسالي كشاورزي و ارائه الگوي كشت كم آبخواه و سازگار با مناطق خشك در حوزه آبخيز پيشكوه استان يزد مي باشد. در اين پژوهش ابتدا گونه هاي باغي غالب منطقه شناسايي و پس از محاسبه نياز آبي آنها ، نقشه آسيب پذيري خشكسالي كشاورزي منطقه مطالعاتي تهيه شد. نتايج حاكي از آن است كه مناطق جنوبي تا جنوب غربي شامل روستاهاي سانيچ، دره شير، دره سير و ... نسبت به ساير مناطق، داراي بيشترين ميزان آسيب‌پذيري خشكسالي است. لذا پيشنهاد مي گردد كم آبخواه ترين گونه هاي درختي باغي نظير بادام با نياز آبي753 ، انگور با نياز آبي 798 ميلي متر در طول دوره رشد و ... در اين مناطق كشت گردد. همچنين بررسي نتايج پژوهش نشان داد، مناطق مركزي، شرقي و شمال غربي، شامل روستاهاي اسلاميه، مزرعه نواب، نصرآباد و ...، داراي آسيب‌پذيري متوسط و به نسبت كمتري هستند. لذا پيشنهاد مي گردد علاوه بر كاشت درختان كم آبخواه، گونه هاي درختي متوسط آبخواه نظير انار و زردآلو نيز كاشت شود. لذا تغيير و اصلاح الگوي كشت مانند كاهش سطح زير كشت محصولات پرآبخواه، كشت گونه هاي كم آبخواه و افزايش بهره وري آب، يكي از ضروري ترين اقدامات لازم براي مديرت ريسك خشكسالي كشاورزي مي باشد.