فرسايش واژگان زبان مادري در ميان مهاجران كُردزبان سردشتي ساكن تهران

Lexical Attrition of Mother Tongue among Sardashti Kurdish Migrants in Tehran

در موقعيت‌هاي تماس زباني به‌ويژه دريك جامعه‌ي دوزبانه‌ي ناپايدار، هنگامي‌كه حوزه‌هاي كاربردي زبان مادري از بين مي‌رود، الگوي واژگاني گويشوران در آن زبان تغيير مي‌نمايد. گروه‌هاي قومي- زباني مهاجردر كشورما، براي دست يافتن به جايگاه اجتماعي و اقتصادي مناسب و نيز فراهم نمودن امكانات آموزشي بهتر براي فرزندان خود، ناگزير به يادگيري زبان فارسي هستند و اين امر زمينه را براي تماس هر چه بيشتر با زبان فارسي فراهم نموده است پژوهش حاضر به بررسي فرسايش و تغييرات واژگاني زبان كودكان سردشتي مقيم تهران پرداخته است. 66 نفر گويشور كُردزبان سردشتي در اين مطالعه شركت كردند. آن‌ها از دو جامعه‌ي زباني مختلف (تهران/ سردشت) انتخاب ‌شدند. براي تعيين ميزان فرسايش واژگاني افراد شركت‌كننده از يك آزمون ناميدن واژگان تصويري مربوط به زبان اول استفاده‌ گرديد. در اين مطالعه همچنين رابطه‌ي بين نگرش زباني و ميزان فرسايش واژگاني بررسي گرديد. براي تعيين نگرش مثبت افراد نسبت به زبان مادري از يك پرسش‌نامه‌ي سنجش نگرش استفاده شده است. تجزيه‌وتحليل داده‌هاي جمع‌آوري‌شده نشان مي‌دهد كه كودكان سردشتي ساكن تهران از فرسايش واژگاني معناداري برخوردار بودند. درواقع آن‌ها به لحاظ كُنش واژگاني در زبان كُردي در مقايسه با هم‌زبانان خود در شهر سردشت، ضعيف‌تر بودند. تجزيه ‌و تحليل داده‌هاي پژوهش همچنين نشان داد كه رابطه‌ي معناداري بين نگرش گويشوران نسبت به زبان كُردي و ميزان فرسايش واژگان در زبان اول وجود دارد.

In language contact situations, especially in an unstable bilingual community when domains of mother language are diminished, the speakers' patterns of lexical use are changed. The purpose of this study is to explore lexical attrition of Kurdish children residing in Tehran.66 Sardashti Kurdish speakers participated in this study. They have been selected from two different language communities (Tehran/Sardasht). A picture-based vocabulary test of the first language was used to measure the participants' lexical attrition. This study also examines the relationship between individuals' attitude and lexical attrition. For this aim, a language attitude questionnaire was also used to determine the relationship between positive attitude and the degree of lexical loss in the mother tongue. The data analysis showed that the children in Tehran have experienced a significant degree of lexicon attrition. In fact, they were less proficient in using Kurdish words as compared to their peers in Sardasht. The results also showed that there is a significant relationship between the speakers' attitudes toward the Kurdish language and the amount of lexical loss.