حقوق بين‌الملل و بيماري‌هاي با قابليت پاندمي (بررسي موردي: كرونا ويروس)

با شيوع بيماري «كرونا» و سپس بحران همه‌گيري آن، اخبار مربوط به اين بيماري ويروسي در صدر عموم رسانه‌هاي جهان قرارگرفته و تبديل به موضوع مهم روز شد. تا قرن 21 ميلادي كه موجي از بيماري‌هايي با ويژگي‌هاي مشابه نظير «سارس»، «آنفلوانزاي خوكي» و «مرس» در مناطقي از جهان گسترش يافت، دركي درخور از موضوعات اين‌چنيني وجود نداشت. حقوق بين‌الملل به‌عنوان حقوق حاكم بر جامعه جهاني، وظيفه وضع قواعدي را جهت تنظيم مناسبات فرامرزي ميان واحدهاي سياسي عهده‌دار است ولي تعاريف قديمي از اين شاخه از حقوق، باتوجه به توسعه دامنه موضوعات و تابعان آن جامعيت خود را ازدست داده بود لذا دچار تحول گرديد. در آثارجديد حقوق بين‌الملل ضوابطي براي تعيين مكلفان جديد مطرح‌شده ولي تاكنون ملاك و ضابطه‌اي براي موضوعات نوظهورآن بيان‌نشده است؛ كه موضوع بحث ما دراين پژوهش حول همين موضوع است چراكه به نظرمي‌رسد رسيدن ويروس كرونا به مرحله پاندمي امكان چنين كاري را فراهم ساخته باشد. اصولاً اين واقعه به ما نشان داد كه بايد به تنظيم قواعدي فراتراز حاكميت كشورها پرداخت كه درمواردي نظيراين، نه‌تنها براي كشورها، بلكه براي كليه بازيگران صحنه بين‌الملل، الزام‌آور تلقي شود؛ همان‌گونه كه در برخورد با مسائلي نظير «حقوق بشر» و «حقوق محيط‌زيست» شاهد چنين توسعه‌اي بوده‌ايم.