تاثير تورش هاي رفتاري سرمايه گذاران و مديران بر حباب قيمتي سهام در بازار سرمايه ايران

The Impact of Investor and Managers' Behavioral Bias on the Stock Price Bubble in capital market of Iran

در بازارهاي سرمايه نوظهور، عدم توانمندي سرمايه­ گذاران بمنظور تحليل اطلاعات مالي و همچنين اثرگذاري عوامل سياسي و اقتصادي كلان بر بازارهاي مالي، سبب تمركز سرمايه گذار بر هيجان بازار و رفتار ساير سرمايه گذاران مي­ شود. رفتار­هاي احساسي و جمعي سرمايه گذاران منشأ بروز و پيدايش ناهنجاري­ هاي متعددي نظير حباب قيمت­ ها و شكل گيري نوسان­ هاي شديد در بازار مي­ شود. همچنين مديران از تورش ­هاي رفتاري نظير بيش اطميناني، كوته بيني و خودشيفتگي برخودار هستند كه منجر به ارائه تصوير مطلوب از واحدتجاري و تاخير در ارائه اخبار بد و درنتيجه حباب قيمت سهام مي­ شود. براين اساس، هدف اين پژوهش بررسي تاثير تورش ­هاي رفتار سرمايه گذاران و مديران بر حباب قيمتي سهام است. نمونه پژوهش شامل 129شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره‌ي زماني 1392 تا1398 بوده است. براي آزمون فرضيه‌ها از روش رگرسوين چندمتغيره با داده ­هاي تركيبي استفاده گرديد. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد، تورش ­هاي رفتاري سرمايه ­گذاران (رفتار احساسي و توده ­وار) شكاف بين قيمت ذاتي سهام شركت و ارزش تعيين شده آن توسط سرمايه­ گذاران را افزايش داده و منجر به شكل­ گيري حباب قيمتي سهام مي شوند. همچنين تورش ­هاي رفتاري مديران (بيش اطميناني، كوته بيني و خودشيفتگي) نيز منجر به بروز و پيدايش حباب قيمتي سهام مي شود.

In emerging capital markets, the inability of investors to analyze financial information, scarcity of information, as well as the impact of macroeconomic and political factors on financial markets, causes the investor to focus on market excitement and the behavior of other investors. The emotional and herd behaviors of investors are the source of the emergence of various anomalies such as price bubbles and the formation of sharp fluctuations in the market. Managers also have behavioral biases such as overconfidence, myopia and narcissism, which leads to a favorable image of the business and delays in presenting bad news, resulting in stock price bubbles. Accordingly, the purpose of this study is to investigate the effect of biases of investors and managers' behavior on the stock price bubble. The research sample included 129 companies listed on the Tehran Stock Exchange in the period 1392 to 398.To test the hypotheses, multivariate regression method with combined data was used.The results show that investors' behavioral distortions (emotional and herd behavior) increase the gap between the intrinsic stock price of the company and its value set by investors and lead to the formation of stock price bubbles. Managers' behavioral biases (overconfidence myopia and narcissism) also lead to the emergence of stock price bubbles.