تورم، حسابداري تورمي و عدالت مالياتي

Inflation, Inflation accounting and Tax Justice

هدف پژوهش حاضر بررسي چگونگي بهبود عدالت مالياتي از طريق كاهش يا حذف آثار تورم بر صورت­ هاي مالي و سود حسابداري محاسبه‌ شده است. به همين منظور روش پژوهش مورد استفاده در اين پژوهش، بررسي ادبيات پژوهش باهدف شناسايي و ارائه بهترين راهكار براي كاهش اثرات تورم بر سود حسابداري با استفاده از روش قياسي-توصيفي است. بررسي­ها نشان مي­دهد كه مهمترين بعد از عدالت مالياتي كه تحت تأثير تحريف سود حسابداري براثر تورم مي‌شود، بعد عدالت افقي است. با توجه به بررسي­ هاي به عمل آمده دو سياست به‌منظور كاهش يا حذف آثار تورم بر سود پيشنهاد مي‌شود. اول استفاده از رويه­ هاي حسابداري خاص كاهش اثر تورم بر سود كه معرفي شده است؛ و ديگري استفاده از يك سيستم حسابداري تورمي است كه طبق بررسي ­ها، سيستم مبتني بر ارزش خروجي تعديل‌شده بابت تغيير در سطح عمومي قيمت ­ها، بهترين سيستم به اين منظور است. با اين وجود بررسي ­هاي به عمل آمده بيانگر اين است كه طبق قانون ماليات ­هاي مستقيم ايران، ماليات شركت­ ها بايد بر اساس سود حسابداري مبتني بر بهاي تاريخي محاسبه شود و هيچ­ كدام از اين دو سياست را به‌منظور دستيابي به رقمي واقعي ­تر از سود مالياتي و متعاقباً عدالت افقي مالياتي، مجاز نمي ­داند. درنهايت بررسي­ ها تصريح مي ­كند، عدم تعديل سيستم مالياتي بابت تورم، علاوه بر عدم دستيابي به عدالت مالياتي منجر به ارزشيابي اشتباه شركت ­ها نيز خواهد شد.

The goal of this research is to study how tax justice improvement is considered in financial statements preparation and calculated accounting income by inflation effects decreasing or write-off. In order to do this research methodology used in this research is a deductive-descriptive method which is confirmed by literature study to have access to the best strategy of decreasing inflation effects on accounting income. Studies show that horizontal justice as the most important dimension of tax justice is affected by accounting income distortion because of inflation effect. According to investigations two strategies are suggested to inflation effects decreasing or write-off. First, specific inflation effect decreasing accounting procedures and the other one is to utilizing inflation accounting system. Studies indicate that adjusted current cost system is the best system for general price level variation. However, studies hold that according to Iranian tax regulations, firms have to report their income on the basis of historical cost and non of the two suggested strategies are not allowed to report tax income and horizontal justice will not achieved afterward. Finally, studies indicate that if tax system does not get adjusted because of inflation, no access to tax justice will appear and firms’ wrong valuation will be occurred.